Benedyktynki. Żarnowiec. Dzięki siostrom zakonnym rozwinęło się hafciarstwo kaszubskie
Wraz z kilkoma sąsiednimi osadami Żarnowiec był od 1215 roku własnością oliwskich cystersów. W połowie XIII wieku założyli tu żeński klasztor cysterski, który miał się stać jednym z najważniejszych na Pomorzu. Benedyktynki w przyklasztornej szkole uczyły hafciarstwa okoliczne dziewczęta
Tutejsi książęta obdarowali hojnie żarnowieckie cysterki i to nie tylko dobrami ziemskimi, ale i licznymi przywilejami. Mniszki były zwolnione z ceł, mogły pobierać dziesięcinę, a także łowić ryby na przybrzeżnych wodach należących do księcia. Także za czasów panowania krzyżackiego żarnowieckiemu klasztorowi powodziło się dobrze. Dopiero reformacja wywołała kryzys w klasztorze. Nastąpiło rozluźnienie obyczajów, a wiele zakonnic opuściło klasztor. Doprowadziło to w 1589 roku do zlikwidowania klasztoru cysterek, których miejsce zajęły benedyktynki (w większości Polki pomorskiego pochodzenia). W XVII i XVIII wieku klasztor ponownie stał się ważnym ośrodkiem życia religijnego i kulturalnego.
W tym czasie żarnowieckie benedyktynki słynęły m.in. jako niezrównane hafciarki. Ozdobione przez nie wspaniałe szaty liturgiczne przechowywane są do dziś w klasztornym skarbcu. Benedyktynki w przyklasztornej szkole uczyły tej sztuki okoliczne dziewczęta. To właśnie z klasztoru żarnowieckiego, a także z klasztoru Norbertanek w Żukowie wywodzi się wspaniała tradycja kaszubskiego hafciarstwa.
Kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny zaczęto wznosić jeszcze przed końcem XIII wieku, a ukończono około połowy XIV wieku. Pomimo późniejszych ingerencji świątynia zachowała pierwotny, gotycki charakter. Jej wnętrze wypełniają liczne ołtarze, z których szczególnie ciekawy jest ołtarz główny z około 1700 roku z obrazem Zwiastowanie. Postaci Marii i archanioła Gabriela z około 1740 roku przybrano w sukienki wykonane przez złotnika gdańskiego Jana Gotfryda Schlaubitza. Na uwagę zasługują ponadto dzieła XVIII-wiecznych snycerzy: chrzcielnica, ambona i stalle.
**INFO**
Kościół Zwiastowania NMP Żarnowiec 44, tel. 058 673 71 07. Otwarte: 25 VI–31 VIII: 9–17, w pozostałym okresie zwiedzanie trzeba uzgodnić telefonicznie.
**Jezioro Żarnowieckie**
Polodowcowe jezioro, przez które przepływa rzeka Piaśnica, jest jednym z najpiękniejszych zakątków tego regionu. W latach 70. XX wieku zrobiło się o nim głośno, albowiem właśnie tu ówczesne władze postanowiły zbudować pierwszą w Polsce elektrownię atomową.
Wielka inwestycja, która została zarzucona wskutek społecznych protestów, na szczęście tylko częściowo zdewastowała tutejszą przyrodę. Elektrownia jednak powstała, tyle że nie atomowa, a wodna.
Uruchomiona w 1983 roku elektrownia szczytowo-pompowa jest największą elektrownią wodną w kraju. Jej praca nie szkodzi jednak wodom jeziora, które obfitują w szczupaki, węgorze, liny, leszcze i okonie.
Seria: Miasta dla ciekawych
Tytuł: Gdańsk
Autor: Jacek Friedrich