Bojnice i Prievidza. Magnes, który przyciąga tłumy turystów

[

Położone naprzeciw siebie, po obu stronach Nitry, miasta Prievidza i Bojnice leżą na skrzyżowaniu ważnych dróg z Trenczyna do Zwolenia i z Żyliny do Nitry. Jednak nie tylko z tego powodu są one odwiedzane rokrocznie przez tysiące turystów – magnesem są: wspaniały, bajkowy zamek oraz słynne kąpielisko. Migawki z historii Prievidza rozwinęła się u stóp zamku bojnickiego jako ośrodek rzemiosła. Prawa miejskie uzyskała w 1383 r., a w XVII w. słynęła przede wszystkim jako ośrodek produkcji sukna. Ponadto była także głównym ośrodkiem kulturalnym Kotliny Górnonitrzańskiej. Sławę zyskała działająca tutaj od 2. poł. XVI w. szkoła ewangelicka (którą w 1666 r., w ramach akcji rekatolizacyjnej, przejęli pijarzy). Zwiedzanie Prievidzy i Bojnic Najważniejszymi zabytkami głównej części miasta są: położony na wzgórzu we wschodniej części miasta
późnoromański kościół NMP z ok. 1260 r., otoczony murem z XVII w.; gotycki kościół farny św. Bartłomieja z XIV w.; a przede wszystkim XVIII-wieczny kościół klasztorny Pijarów, ze wspaniałym wnętrzem, m.in. z bogatym, przestrzennym ołtarzem głównym, w którego strukturę włączone zostały okna prezbiterium tworzące ażurową, prześwietloną kompozycję. W budynkach klasztornych urządzono Muzeum Górnonitrzańskie (Hornonitrianske múzeum, Košovská cesta 9, tel.: +421 46 5423054, e-mail: ]( \"http://bezdroza.pl\" )hnm@hnm.tsk.sk, czynne pn.–pt. 9.00–17.00), w którym zostały zgromadzone zabytki paleontologiczne, archeologiczne i historyczne regionu. W mieście zobaczyć można także późnobarokowe kolumny z figurami NMP i Trójcy Świętej.

Magnesem przyciągającym turystów do Prievidzy są przede wszystkim BOJNICE położone po drugiej stronie Nitry. Już w okresie Państwa Wielkomorawskiego istniało tutaj ważne grodzisko. W XIII w. na jego miejscu powstał jeden z najpotężniejszych zamków na Górnych Węgrzech. Był on przebudowywany w XVI i XVII w., a obecny kształt nadał mu na przełomie XIX i XX w. książę Jan Franciszek Polfy, z którego inicjatywy budapeszteński architekt Jozef Hubert stworzył neogotycką, niezwykle malowniczą, wręcz bajkową rezydencję, zbliżoną w duchu do romantycznych zamków ekscentrycznego króla Bawarii Ludwika II. Obecnie zamek jest siedzibą oddziału Słowackiego Muzeum Narodowego (tel.: +421 46 5430624, 5430633, e-mail: sekretariat@bojnicecastle.sk , www.bojnicecastle.sk, czynne wt.–nd. 10.00–15.00, dzienne oprowadzanie dla minimum 10. osób trwa 75 min, 130/70 Sk; nocne dla minimum 15. osób 90 min, 200/150 Sk). W jego ramach prezentowane są
zabytkowe, olśniewające przepychem i wyrafinowaniem wnętrza zamkowe ze stylowymi meblami i bogatymi dziełami sztuki. Bojnicki zamek jest jedną z największych atrakcji turystycznych Słowacji – rocznie zwiedza go ok. 200–250 tys. osób!

Poniżej rezydencji, w skale wzgórza zamkowego, znajduje się niewielka jaskinia z ciekawą szatą naciekową. U podnóża zamku rozciągały się niegdyś rozległe ogrody, w których części położone jest najstarsze na Słowacji ZOO, utworzone w 1955 r. (http://www.zoobojnice.sk). Można w nim zobaczyć ponad 270 gatunków zwierząt, wśród których są słonie afrykańskie, leopardy i antylopy. W mieście zachowały się także fragmenty murów obronnych oraz gotycki kościół św. Marcina.

Ostatnią, choć bynajmniej nie najmniejszą atrakcją Bojnic są tutejsze baseny termalne (www.kupele-bojnice.sk)
. W kąpielisku Čajka w trzech basenach (jednym dużym i dwóch dziecięcych) wykorzystywana jest woda z 9. źródeł wapniowo-magnezowych o temperaturze 25–52°C. Wokół basenów rozmieszczone są place zabaw dla dzieci, polanki do opalania i punkty gastronomiczne. W pobliżu kąpieliska znajduje się starannie utrzymany park zdrojowy z budynkami sanatoryjnymi (czynne codz. 9.00–19.00, 80 Sk, od 14.00 60 Sk, od 16.00 40 Sk). Dla turystów nie będących kuracjuszami udostępnione zostały tutaj 2 kolejne baseny cieplicowe: Jánov Kúpel’ z wodą o temperaturze 34°C (czynny codz. 8.00–20.00, 70/40 Sk za 45 min, każde następne 15 min kosztuje 20 Sk) oraz piękny, półkryty basen przy sanatorium LDMier z wodą o podobnej temperaturze (tzw. Vodny Svet; czynny 11.00–21.00, 200 Sk za 2 godz., każde następne 15 min kosztuje 50 Sk).

W maju w Prievidzy organizowane są miejscowe targi, tzw. Uliczka Rzemiosł. Na przełomie kwietnia i maja na bojnickim zamku odbywa się Międzynarodowy Festiwal Duchów i Straszydeł (z fantastycznymi pokazami sztucznych ogni), w końcu czerwca grane są koncerty w ramach festiwalu muzyki, przez całe lato mają miejsce liczne imprezy: nocne przechadzki, multimedialne pokazy dziejów zamku (zwane Lux in Tenebris) czy występy sokolników, we wrześniu zaś organizowane są turnieje rycerskie.

Na północ od miasta leży wieś PORUBA, w której zachowały się w niej liczne zabytki ludowego budownictwa: drewniane i murowane domostwa wraz z obejściami. Cenny jest także gotycki kościół z poł. XIV w., w którego wnętrzu można zobaczyć gotyckie rzeźby z ok. 1500 r., renesansową ambonę z początku XVII w. oraz malowidła na drewnianym stropie z poł. XVII w. Jadąc na wschód, w stronę Trenczyna, warto po 12 km skręcić na północ, do miejscowości NITRIANSKE RUDNO. W jej pobliżu został utworzony na rzece Nitrica spory zalew, a w położonych nad nim ośrodkach można wypożyczyć sprzęt do sportów wodnych.

W położonej przy drodze do Trenczyna miejscowości BÁNOVCE NAD BEBRAVOU stoi kościół św. Mikołaja z 1. poł. XV w., przebudowany w XVII i XVIII w. A w dzielnicy Horné Ozorovce zobaczyć możemy renesansowy dwór z XVII w. Atrakcją jest też kryte kąpielisko termalne Pažit’, wykorzystujące źródła termalne (otwarte codz. 9.00–18.30; 45/25 Sk), z 2. basenami o temperaturze 28–30 i 36–38ºC. W pobliskiej wsi UHROVEC stoi kasztel z XVI w., przebudowany m.in. w 1767 r., kiedy dodano do niego drugie piętro oraz w 1904 r. Aby dostać się stąd do ruin zamku Uhrovec, należy z miejscowości pojechać na północ, do wsi Žitná-Radiša i w niej skręcić w prawo do Uhrovskégo Podhradia, stąd do zamku mamy 30-minutowe podejście. Powstał on w 2. poł. XIII w., a w 1389 r. Zygmunt Luksemburczyk przekazał go Ściborowi ze Ściborzyc, który dobudował reprezentacyjne, gotyckie budynki pałacowe. Władająca nim od 1555 r. rodzina Zayów rozbudowała natomiast jego umocnienia. Po ich przeniesieniu się do wygodniejszego kasztelu w Uhrovcu, zamek
zaczął popadać w ruinę.

Źródło: Bezdroża