Najpiękniejsze zabytki na Szlaku Architektury Drewnianej
Malownicze kościoły, piękne cerkwie, klimatyczne staropolskie dwory oraz drewniane wille. Takie obiekty można zobaczyć na Szlaku Architektury Drewnianej. Niektóre są tak unikatowe, że zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Szlak Architektury Drewnianej przebiega przez cztery województwa: małopolskie, podkarpackie, śląskie oraz świętokrzyskie. Dzięki niemu turyści trafiają do miejsc kryjących prawdziwe architektoniczne perełki. Ich niezwykłość polega nie tylko na zachowaniu wyjątkowych form, ale także unikatowego wystroju. Wiele świątyń kryje bezcenne dzieła sztuki - polichromie, ikonostasy czy zabytkowe naczynia liturgiczne.
Spędzając urlop w wymienionych wyżej województwach, warto bacznie rozglądać się dokoła, ponieważ budynki na Szlaku Architektury Drewnianej są dobrze oznakowane i wiedząc czego szukać łatwo na nie trafić. Dojazd wskazują znaki, a na ich elewacjach umieszczone są tabliczki.
Z jakiego powodu powstał Szlak Architektury Drewnianej?
Szlak Architektury Drewnianej powstał w 2001 roku z inicjatywy województwa małopolskiego. Jego głównym celem jest ochrona i promowanie najcenniejszych zabytków architektury drewnianej znajdujących się w regionach. Podróż szlakiem to świetna lekcja historii dla każdego, a także ciekawy sposób na spędzenie urlopu z dala od turystycznego zgiełku.
Zobaczenie wszystkich miejsc na szlaku jest bardzo trudne do wykonania. Tylko w samej Małopolsce trasa liczy około 1,5 tys. km i obejmuje 255 obiektów.
Lubisz ciekawostki? Ten kościół powstał bez użycia gwoździ
Okolice Jeziora Czorsztyńskiego są chętnie wybierane przez turystów, którzy szukają ciekawych miejsc wypoczynku. Według portalu Nocowanie.pl zlokalizowane nad jego brzegami miejscowości - Czorsztyn i Niedzica - są jednymi z chętniej odwiedzanych miejsc w województwie małopolskim. Wybierając się tam na urlop, warto zaplanować wizytę w pobliskim Dębnie Podhalańskim.
To spokojna wieś szczycąca się naprawdę niezwykłym zabytkiem, jakim jest kościół św. Michała Archanioła. Budowla powstała prawdopodobnie pod koniec XV wieku, a wzniesiono ją bez użycia gwoździ - belki zostały ułożone na zrąb, wzmocniono je drewnianymi kołkami. To, co naprawdę zachwyca turystów, kryje się jednak w środku.
Są to niezwykłe polichromie wykonane na drewnie i pokrywające właściwie całe wnętrze. Doliczono się kilkudziesięciu motywów w różnych układach oraz wariantach kolorystycznych. Od 2003 roku kościół znajduje się na liście światowego dziediztwa UNESCO.
Zakopiańskie wille zachwycają do dzisiaj
Na Szlaku Architektury Drewnianej znajdują się również wille zaprojektowane przez Stanisława Witkiewicza, czyli twórcę stylu zakopiańskiego. Zachwycony góralskim folklorem i sztuką, włączył jej elementy do swoich projektów. Spacerując uliczkami Zakopanego, możemy podziwiać efekty jego pracy.
Pierwszą willą, którą pod koniec XIX wieku wzniesiono w nowym stylu, była Koliba. Obecnie mieści się tam Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Inne wymieniane obok niej budynki to Atma, Witkiewiczówka i Dom pod Jedlami oraz kapliczka na Jaszczurówce. Witkewicz zaprojektował nie tylko bryłę, ale również witraże, które do dzisiaj tworzą niezwykły klimat tego góralskiego kościółka.
Pełne nostalgii bieszczadzkie cerkwie
Niezwykle malownicze okolice Bieszczadów zachwycają turystów wyjątkowymi widokami. W tym sielankowym obrazku można dostrzec pamiątki po dramatycznych wydarzeniach sprzed dekad, kiedy mieszkający tam Łemkowie i Bojkowie byli wysiedlani w inne regiony kraju.
Pamiątką po niektórych wsiach są już tylko zdziczałe sady i samotne cmentarze, gdzieniegdzie zachowały się jednak dawne budynki sakralne. W wielu miejscowościach nadal można oglądać drewniane cerkwie greckokatolickie. Jedna z najcenniejszych znajduje się w Smolniku - w 2013 roku wpisano ją na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Cerkiew pw. Archanioła Michała powstała pod koniec XVIII wieku w miejscu poprzedniej, spalonej przez Tatarów.
Kiedy na początku lat 50. XX wieku mieszkańcy wsi zostali wysiedleni, domy rozebrano, a w świątyni przechowywano siano. Wtedy też poprzez pobielenie ścian zniszczono oryginalną polichromię, a ocalałe wyposażenie i ikony przeniesiono do Łańcuta. Cerkiew udało się przywrócić do kultu religijnego w 1974 roku, została kościołem filialnym parafii w Lutowiskach.
