Niedziela palmowa w Łysych. "Obawiamy się, że zagubimy tę piękną tradycję"

Barwna procesja w Łysych ściągała gości z całego świata od kilkudziesięciu lat. Słynne, wysokie czasem nawet na 10 m palmy robią ogromne wrażenie. I choć w tym roku procesji nie będzie, to palmy powstają.

- W naszym regionie to bardzo ważny zwyczaj, a sam konkurs na palmę kurpiowską ma wieloletnią tradycję. Po raz pierwszy został zorganizowany w 1969 roku i przez kolejne 50 lat wspaniale się rozwijał, stając się jedną z największych atrakcji turystycznych regionu - opowiada w rozmowie z WP Grzegorz Fabiszewski, wójt gminy Łyse. - W zeszłym roku postanowiliśmy odwołać całe wydarzenie, jednak dwuletnia przerwa wydała nam się zbyt długa. Obawiamy się, że zagubimy tę piękną tradycję, że zwyczaj zacznie zamierać. Dlatego w tym roku 51 edycja konkursu się odbędzie, choć oczywiście w zupełnie innej oprawie niż w latach ubiegłych - dodaje wójt.

Organizatorzy zrezygnowali z wszelkich imprez towarzyszących. Nie będzie barwnej procesji ani festynu. Zabytkowy i bardzo klimatyczny kościół pw. św. Anny jest zamknięty dla zwiedzających.

- Z całego wydarzenia pozostawiliśmy tylko konkurs, a i ten ma okrojoną wersję. Wcześniej przyjmowane były prace indywidualne i zbiorowe. Zbiorowe przygotowywały przede wszystkim szkoły i to właśnie ich palmy zwykle były największe. W tym roku szkoły są zamknięte, nie chcemy też nikogo zachęcać do spotykania się przy wspólnej pracy, dlatego zostaliśmy wyłącznie przy palmach indywidualnych - opowiada Grzegorz Fabiszewski. - I choć być może tych największych zabraknie, jestem pewien, że tegoroczne palmy też będą wysokie i przede wszystkim - pięknie wykonane.

Tym, co wyróżnia palmy kurpiowskie, są kwiaty i inne dekoracje wykonane z papieru i bibuły. Zgodnie z regulaminem bibuła może być jedynym zastosowanym materiałem. Tradycyjnie jednak palmy z tego regionu przygotowywane są na leszczynowym lub sosnowym pręcie oplatanym zielonymi gałązkami - najczęściej bukszpanu, jałowca.

- Dawniej zdarzało się też, że do palm trafiał też np. widłak, który jest rośliną chronioną - wspomina wójt gminy Łyse. - Dlatego teraz jest wyraźny zapis w regulaminie, który zabrania jego stosowania. Najważniejsze są i tak ozdoby wykonane własnoręcznie i kompozycja, którą tworzą - przypomina Fabiszewski.

W tym roku bibułowe kwiaty nie będą miały konkurencji w postaci innych elementów folkloru. Nie będzie procesji, kurpiowskich strojów i wyrobów sprzedawanych na straganach.

- Bardzo nam tego brakuje, ale nie mogliśmy podjąć innej decyzji. Nie możemy też zapraszać gości do wspólnego świętowania, a ci zjeżdżali do nas nie tylko z całej Polski, ale i z najdalszych zakątków świata - opowiada wójt. - Pamiętam, że kiedy powstawał w szkole zespół folklorystyczny, zastanawialiśmy się, czy dzieci będą chciały do niego dołączyć, czy nie będą się wstydziły wkładać strojów ludowych. A gdy wyszły na ulicę, podchodzili do nich zagraniczni turyści, chwalili, fotografowali. Do dziś pamiętam taką grupę Japończyków, która robiła sobie z młodzieżą zdjęcia. Po tym wydarzeniu do zespołu zgłosiło się tylu chętnych, że musieliśmy określić zasady naboru i zrobić selekcję, bo zespół nie mógł wszystkich przyjąć - opowiada ze śmiechem Grzegorz Fabiański.

Okazało się, że konkurs, którego celem jest popularyzacja i ochrona przed zapomnieniem tradycyjnej sztuki obrzędowej, przełożył się na wzrost popularności także innych ludowych zwyczajów i tradycji.

- Tym bardziej mi przykro, że w tym roku ani mieszkańcy, ani goście nie będą mogli cieszyć się wspólnym świętem - mówi wójt. - Żeby jednak całkiem o nas nie zapomnieli, prace konkursowe pokażemy oczywiście w internecie. Przygotowujemy też taki spot o regionie, palmach, naszych zwyczajach i parafiach, dzięki któremu turyści będą mogli choć wirtualnie nas odwiedzić. A za rok zapraszam na 52 edycję konkursu Palm Kurpiowskich. Wierzę, że będziemy już mogli bez obaw razem świętować i się bawić - dodaje.