Opuszczone zakątki Bliskiego Wschodu
Przerażające miasta widma, wioski zrujnowane przez wojnę czy pałace upadłych dyktatorów są namacalnym świadectwem nie tak odległej, wciąż żywej przeszłości. To znak czasów, gdy ludzie równali z ziemią starożytne osady czy wypędzali całe narody z ich rodzimych ziem. Niektóre z tych miejsc wyglądają, jakby były opuszczone przed wiekami, a często nie minęło więcej niż 30 lat, odkąd ostatni mieszkaniec wyprowadził się w nieznanym kierunku. Bliski Wschód to od setek lat kocioł lokalnych konfliktów i wojen. Kolebka judeochrześcijańskiej cywilizacji, której tyle zawdzięczamy, w XXI wieku może obrócić się w pył. Wiele z tych miejsc wzbudza zainteresowanie już tylko wśród turystów poszukujących zakątków, po których czasem zostały tylko nazwy i kupa gruzu. Oto najciekawsze z nich.
Przerażające miasta widma, wioski zrujnowane przez wojnę czy pałace upadłych dyktatorów są namacalnym świadectwem nie tak odległej, wciąż żywej przeszłości. To znak czasów, gdy ludzie równali z ziemią starożytne osady czy wypędzali całe narody z ich rodzimych ziem. Niektóre z tych miejsc wyglądają, jakby były opuszczone przed wiekami, a często nie minęło więcej niż 30 lat, odkąd ostatni mieszkaniec wyprowadził się w nieznanym kierunku.
Bliski Wschód to od setek lat kocioł lokalnych konfliktów i wojen. Kolebka judeochrześcijańskiej cywilizacji, której tyle zawdzięczamy, w XXI wieku może obrócić się w pył. Wiele z tych miejsc wzbudza zainteresowanie już tylko wśród turystów poszukujących zakątków, po których czasem zostały tylko nazwy i kupa gruzu. Oto najciekawsze z nich.
at/if
Heliopolis, Egipt
Kiedy w II. połowie XIX wieku Europejczycy rozpoczęli budowę Kanału Sueskiego, wraz z pieniędzmi przywieźli do Egiptu swoją kulturę i... zachcianki. Jak grzyby po deszczu zaczęły powstawać pałace największych inwestorów, których forma była najczęściej inspirowana przez najnowsze wykopaliska archeologiczne. Luksusowe rezydencje były bez wątpienia symbolem kolonializmu, którego apogeum nastąpiło właśnie w czasie budowy kanału. W połowie lat 50. XX wieku, po rewolucji i przejęciu dyktatorskiej władzy przez Gamala Abdela Nasera, późniejszego prezydenta Egiptu, bogaci Francuzi i Brytyjczycy zostali przepędzeni ze swoich bajkowych rezydencji. Niestety, upadek ekonomiczny i kryzys gospodarczy spowodowały, że pałace, które miały przejść w ręce ludu i być użyte przez nowy reżim stopniowo zaczęły popadać w ruinę. Najlepszym przykładem na to jest pałac belgijskiego przemysłowca Edouarda Louis Josepha, barona Empain
- Qasr Al Baron w Heliopolis, jednym ze współczesnych przedmieść Kairu. Opuszczona posiadłość przypominająca świątynie Angkor Wat stopniowo zamienia się w pałac-widmo.
Beit Baws, Jemen
Tuż po powstaniu Państwa Izrael, w 1949 roku, na szeroką skalę została przeprowadzona "Operacja Latający Dywan", polegająca na przerzucaniu jemeńskich Żydów do Izraela. Świat arabski nie zaakceptował podziału Palestyny i utworzenia nowego państwa, a operacja miała na celu zapewnienie bezpieczeństwa pozostałym na terenach arabskich Żydom. Jedną z niemal całkowicie opuszczonych wiosek jest położone w pobliżu Sany, wysoko na skałach Beit Baws. Obecnie mieszka tu tylko kilka rodzin, a opuszczone w pośpiechu domostwa są odwiedzane już tylko przez wielbicieli widmowych wiosek.
Qunaitra, Syria
Starożytną Qunaitrę, pamiętającą jeszcze epokę Imperium Osmańskiego, zamieszkiwało kiedyś 20 tys. ludzi. Położona na regularnie uczęszczanym szlaku do Damaszku była istotnym punktem na mapie Syrii. W czasie wojny sześciodniowej z Izraelem w 1967 roku Qunaitra znalazła się w centrum walk i przeszła pod kontrolę Izraela. W 1974 roku nastąpiła całkowita zagłada miasta, a jego mieszkańcy ostatecznie je opuścili. W ostatnich latach rząd Syrii stanowczo odradzał ponowne osiedlanie się w tym rejonie, podjęto też decyzję o nie odbudowywaniu miasta.
Kharanaq, Iran
Kharanaq w środkowym Iranie, nazywane wioską z błota, było zamieszkiwane przez ostatnie 4 tys. lat. Obecnie żyje tam jedynie kilka osób, które bez trudu poruszają się pośród ruin. Zdarzają się tu także odważni turyści, których przyciąga osobliwy urok tego miejsca, mimo że część budynków, w tym chyboczący się minaret tutejszego meczetu, w każdej chwili może się zawalić.
Pałace Saddama Husajna, Irak
Upadek reżimu Saddama Husajna i wkroczenie do Irakuwojsk NATO ukazały światu przepych, w jakim żył dyktator. W całym kraju znajdowało się ponad 70 luksusowych rezydencji, które często stanowiły odrębne miasta. Ich architektura, zgodnie z zaleceniami Husajna, nawiązywała do babilońskiej przeszłości tych rejonów. W czasie wojny część pałaców zamieniono na kwatery dowództwa amerykańskiego wojska, inne zaczęły się sypać i bynajmniej nie dlatego, że zostały zbombardowane. Zbudowano je po prostu z najtańszych materiałów i nie przetrwały próby czasu ani warunków wojennych. W miejscach takich jak Pałac Republikański w Bagdadzie czy pałac nad Eufratem w pobliżu starożytnego Babilonu i biblijnej wieży Babel (na zdjęciu) wciąż unosi się duch krwawego Saddama, a miejsca te otacza aura niesamowitości.
Sap Bani Khamis, Oman
Wykuta w skale wioska Sap Bani Khamis w północnym Omanie jest dosłownie częścią góry. Do tego trudno dostępnego miejsca prowadzi jedna wąska ścieżka. Badania wykazały, że mieszkali tu ludzie już w czasach prehistorycznych. Mimo tak surowego, wręcz pustynnego miejsca, mieszkańcy mieli dostęp do źródła wody, a na stokach uprawiano granaty i oliwki. Do lat 70. XX wieku skalne domostwa były zamieszkane przez piętnaście rodzin. Później sułtan Omanu Qaboos wydał polecenie relokacji mieszkańców Sap Bani Khamis do bardziej nowoczesnych miast. Obecnie ta opuszczona wioska stanowi tutejszą atrakcję turystyczną.
at/if
