Sanatorium Rabka Zdrój. Urokliwe uzdrowisko

Według ludowej legendy miejscowość powstała w miejscu, w którym księżniczka Rabka – córka srogiego króla Starego Sącza – opłakiwała swoje nieszczęścia. Jej ukochany Luboń został zamieniony w kamienną górę, a ona z żalu rozpłynęła się we własnych łzach, z których powstała rzeka Raba. Wieś Rabka została założona w 1364 roku jako własność klasztoru Cystersów, przechodząc później w ręce różnych rodów szlacheckich. Wody z Rabki zawierają jod i brom w stężeniu podobnym do najsilniejszych złóż jodowo-bromowych w Europie. W 1861 roku znów uruchomiono słynne źródła Maria, Rafaela, Krakus, Kazimierz i Helena. Uroczyste otwarcie uzdrowiska nastąpiło w 1864 roku.

Po II wojnie światowej Rabka wznowiła działalność jako uzdrowisko dziecięce. Dziś jedną z największych atrakcji jest Rodzinny Park Rozrywki – Rabkoland i znajdujące się tam Muzeum Orderu Uśmiechu oraz Muzeum Rekordów i Osobliwości (m.in. najmniejszy rower, największy but itp.). Następnymi obiektami dedykowanymi dzieciom są Teatr Lalek Rabcio (scena przy ul. Orkana 6), działający od 1949 roku, oraz pomnik świętego Mikołaja stojący przed zabytkowym budynkiem czynnej stacji kolejowej, nazwanej Domem świętego Mikołaja. Najcenniejszy zabytkek Rabki Zdrój to modrzewiowy kościół św. Marii Magdaleny (z 1606 roku), nazywany góralskim Wawelem. Centrum uzdrowiskowe to Park Zdrojowy. Na spragnionych ciszy i wypoczynku czekają ławeczki oraz szerokie alejki zachęcające do spacerów. Na przysmaki gorczańskiej kuchni najlepiej wybrać się do karczmy Siwy Dym, w której co wieczór przygrywa góralska kapela. W Rabce ma swój początek wiele szlaków turystycznych wiodących w Beskid Wyspowy i Średni, Pasmo Podhalańskie oraz
Gorce.

Uzdrowisko położone jest w centrum miasta. W pobliżu Parku Zdrojowego mieści się część bazy hotelowej (Świt, Jagiellonka, Pallace i Szpital Kardiologiczny), pozostała część znajduje się poza centrum miasta (Leśny Ludek, Słoneczny Gród, Olszówka-Wierchy). Są to ośrodki dla dzieci ze schorzeniami układu oddechowego (głównie astmą oskrzelową)
, alergią, cukrzycą, otyłością i innymi chorobami przemiany materii, a także schorzeniami kardiologicznymi, laryngologicznymi oraz narządu ruchu. Odbywa się tu także leczenie i rehabilitacja osób dorosłych: po zawałach serca i zabiegach kardiologicznych, ze schorzeniami układu oddechowego i układu krążenia. Za komercyjne pobyty turystyczne z całodziennym wyżywieniem trzeba zapłacić od 45 do 69 zł za dobę. W okolicy znajduje się wiele atrakcji zarówno dla dorosłych, jak i dla najmłodszych pacjentów. Warto zobaczyć muzeum Władysława Orkana i skansen kolejowy w Chabówce.

Ośrodek prowadzi leczenie chorób układu oddechowego, narządu ruchu, schorzeń alergicznych oraz otyłości. Lokalizacja to jedna z zalet tego sanatorium. Znajduje się ono na południowym stoku góry Bania, skąd roztacza się piękny widok na okolicę. W Cegielskim wykonywane są następujące zabiegi z fizykoterapii i hydroterapii: masaże, hydromasaże z ozonoterapią, kąpiele solankowe, inhalacje solankowe i lekowe, jonoforeza, diadynamik, magnetoterapia i magnetostymulacja oraz ultradźwięki. Można też skorzystać z krioterapii, laseroterapii, naświetlań (lampa kwarcowa i sollux, lampa bio-V) oraz gimnastyki indywidualnej i w grupie. Na terenie ośrodka znajduje się basen z brodzikiem i podgrzewaną wodą, jacuzzi, sauna, solarium, salon fryzjerski i kosmetyczny. Jest też kawiarnia z bilardem, tenis stołowy oraz wypożyczalnia sprzętu sportowego.

Poza tym biblioteka, kiosk, plac zabaw dla dzieci i przedszkole. Istnieje możliwość zorganizowania wycieczek pieszych z przewodnikiem, ogniska, kuligu w sezonie zimowym, a także wycieczek autokarowych na spływ Dunajcem, do Zakopanego, Morskiego Oka, Wieliczki i Szczawnicy. Sanatorium Uzdrowiskowe Świt Specjalizuje się w leczeniu chorób układu krążenia oraz układu oddechowego. Na miejscu wykonywane są zabiegi kinezyterapeutyczne, fizykoterapeutyczne i leczenie za pomocą światła, natomiast na różnego rodzaje kąpiele (balneologia) trzeba udać się do oddalonego o 200 m Zakładu Przyrodoleczniczego.

Ośrodek oferuje turnusy ogólnousprawniające z programem rekreacyjno-wypoczynkowym. Jest to sanatorium dla osób z chorobami układu krążenia, schorzeniami układu oddechowego (astmą, alergią), schorzeniami przemiany materii (także otyłością). Znajduje się tu sala do rehabilitacji, pomieszczenia do wykonywania zabiegów z fizykoterapii, hydroterapii, a także różnego rodzaju inhalacji. Zabiegi z balneoterapii wykonywane są w innym budynku, w odległym o około 250 m Zakładzie Przyrodoleczniczym. W sanatorium można korzystać z biblioteki, sali telewizyjnej i świetlicy. Na terenie ośrodka znajduje się ładny park, boisko do siatkówki, parking oraz plac zabaw dla dzieci. W obiekcie są pokoje 2- i 3-osobowe z umywalką albo typu studio. Możliwe, choć rzadkie są pobyty komercyjne, doba kosztuje wtedy około 70 zł.

Szpital dla dzieci z własnym ogrodem i placem zabaw. Znajduje się tu 135 miejsc noclegowych i trzy oddziały: schorzeń narządu ruchu, chorób układu oddechowego (alergia, astma) i chorób układu krążenia. Na miejscu jest świetlica i sale telewizyjne, na korytarzach kabiny natryskowe oraz WC. Dzieci w ciągu roku szkolnego korzystają z zajęć lekcyjnych w szkole połączonej z budynkiem sanatorium. Przez cały czas mali pacjenci są pod opieką lekarzy i pedagogów. Uzdrowisko oferuje zabiegi kinezyterapeutyczne, fizykoterapeutyczne, leczenie światłem oraz zabiegi balneologiczne.

Ośrodek specjalizuje się w leczeniu schorzeń pulmonologicznych, alergologicznych, laryngologicznych, reumatologicznych oraz kardiologicznych. Wykonywane są tu zabiegi wodne, fizykoterapeutyczne (diadynamik, jonoforeza), inhalacje indywidualne, masaże, prowadzona jest gimnastyka indywidualna i zbiorowa. Rzymianka przyjmuje zorganizowane grupy dzieci i młodzieży w ramach tzw. zielonej szkoły. Dla swoich gości sanatorium organizuje dyskoteki, wycieczki górskie z przewodnikiem, wycieczki autokarowe oraz spacery po Rabce, m.in. zwiedzanie muzeów Orderu Uśmiechu, Władysław Orkana, Jana Fudali, Osobliwości. Na miejscu pacjenci mogą korzystać ze sztucznego lodowiska. Domowe jedzenie jest dostarczane przez własnych dostawców.

Łopuszna (29 km). Modrzewiowy dwór został wybudowany w 1784 roku. Obecnie mieści się w nim oddział Muzeum Tatrzańskiego. W pobliżu, nad Dunajcem, stoi drewniany kościół św. Trójcy z końca XV wieku, w którym znajduje się bezcenny tryptyk gotycki i ołtarz główny z 1460 roku. Niedawno we wsi otwarto Dom Pamięci ks. Józefa Tischnera. W drewnianym budynku w stylu góralskim można obejrzeć wiele prywatnych pamiątek po filozofie, kapłanie i kapelanie Związku Podhalan, który był przez ponad 60 lat związany z Łopuszną. Poręba Wielka (20 km). Wioska u podnóża Gorców, miejsce urodzenia Władysława Orkana.

1 czerwca 1996 roku, w trakcie I Światowego Zlotu Kawalerów Orderu Uśmiechu, Rabka otrzymała nadany przez Kapitułę Orderu Uśmiechu, UNESCO i Wojewodę Nowosądeckiego tytuł Miasto Dzieci Świata.

Drewniana, góralska chałupa Pod Trzema Madonnami (ul. Sądecka 4) to Muzeum Gorczańskie, Ośrodek Kultury Wołoskiej, Akademia Malarstwa na Szkle i Galeria Jaśka z Gorców w jednym. Spotkanie z tym wszechstronnym twórcą to niesamowita przygoda. Można tu zgłębić tajniki malowania na szkle, spróbować wyśmienitej góralskiej jaśkówki i posłuchać snutych gwarą góralską opowieści.

Pierwszy turniej tenisowy o Puchar Uzdrowiska rozegrano w 1929 roku. Zawody odbywały się zawsze w lipcu, a fundatorami nagród była dyrekcja uzdrowiska oraz właściciele pensjonatów. Niestety nie zachowało się zbyt wiele dokumentów z tych rozgrywek. Wiadomo na pewno, że na rabczańskich kortach grała i trenowała legenda polskiego tenisa, finalistka turnieju wimbledońskiego, Jadwiga Jędrzejowska.

Uzdrowisko Rabka S.A.
ul. Orkana 49 34-700 Rabka Zdrój (18) 267 60 20 (18) 267 60 10 www.emeteor.pl, www.uzdrowisko-rabka.noclegiw.pl
Sanatorium Cegielski
ul. Na Banię 42 34-700 Rabka Zdrój (18) 267 72 60, 269 21 60 (18) 269 21 61 www.sanatorium-cegielski.pl
Sanatorium Uzdrowiskowe Świt
ul. Brzozowa 1 34-700 Rabka Zdrój (18) 267 66 63
Sanatorium dla Dziecka z Opiekunem Jagiellonka
ul. Brzozowa 6 34-700 Rabka Zdrój (18) 269 27 32 (18) 267 60 10 marketing@uzdrowisko.rabka.pl+'?' )
Uzdrowiskowy Szpital Kardiologii Dziecięcej Olszówka
ul. Słowackiego 8 34-700 Rabka Zdrój (18) 267 70 11 (18) 267 60 10 uzdrowisko@uzdrowisko-rabka.pl+'?' ) www.uzdrowisko-rabka.pl
Sanatorium Rzymianka
ul. Garncarska 6 34-700 Rabka Zdrój (18) 267 78 17 poczta@rzymiamnka.pl+'?' ) region-rabka.pl

Seria: Miejsca niezwykłe
Tytuł: SPA i uzdrowiska
Autor: Ewa Standzoń-Gierak, Mirosław Osip-Pokrywka