Sezon na "cebulę czarownic". Żeby ją zbierać trzeba mieć pozwolenie
Sezon na tę roślinę już rozpoczął się w polskich lasach. To bardzo cenna bylina, której pozyskiwanie nie jest wcale proste. Nazywana jest "cebulą czarownic" oraz "cygańskim czosnkiem". Wykorzystywana jest od wieków w ziołolecznictwie i kuchniach regionalnych.
22.04.2024 | aktual.: 24.04.2024 07:27
Rośliną, o której mowa, jest czosnek niedźwiedzi. To niepozorna bylina, która wiosną tworzy w lasach okazałe, jaskrawozielone dywany z niewielkimi białymi kwiatuszkami. Kwitnie bardzo krótko - w drugiej połowie kwietnia lub na początku maja. Właśnie teraz najlepiej nadaje się do zbierania, jednak jest objęta w naszym kraju częściową ochroną, więc zbiory obwarowane są kilkoma ograniczeniami.
Trzy warunki dla zbieraczy
Po pierwsze liście oraz kwiaty można pozyskiwać jedynie na terenach, gdzie czosnek niedźwiedzi występuje wystarczająco licznie, a są to lasy jedynie trzech województw w naszym kraju: śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.
Po drugie, zbierać wolno w taki sposób, aby w każdym siedlisku pozostało przynajmniej 75 proc., a więc trzy czwarte występujących roślin.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Po trzecie - aby wybrać się na legalne zbiory, trzeba mieć na to zgodę regionalnego lub dyrektora ochrony środowiska. Za zgodę taką zapłacimy 82 zł w postaci opłaty skarbowej. Osoby, które dopuszczą się nielegalnych zbiorów podlegają karze.
- Naruszanie zakazów względem gatunków objętych ochroną częściową jest najczęściej kwalifikowane jako wykroczenie i zastosowanie mają wówczas przepisy kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. O kwalifikacji czynu, rodzaju kary, w tym o wysokości grzywny decydują organy ścigania i sądy - tłumaczy w rozmowie z WP Jakub Troszyński, rzecznik prasowy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Właściwości lecznicze dzikiego czosnku
Co takiego ma w sobie "cebula czarownic", że warta jest takiego zachodu? Jest ona prawdziwą skarbnicą dobroczynnych właściwości zdrowotnych. Wykazuje działanie: antybakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwagregacyjne (zapobiega powstawaniu zakrzepów), żółciopędne, przeciwnowotworowe, moczopędne, wykrztuśne, obniżające podwyższone ciśnienie tętnicze, zapobiega też rozwojowi grzybów w organizmie.
Właściwości tej rośliny odkryli starożytni Germanie i to za sprawą ich obserwacji mamy jej dzisiejszą polską nazwę. Zauważyli oni, że niedźwiedzie po wybudzeniu ze snu zimowego jedzą dziki czosnek i dzięki temu udaje im się szybko wzmocnić i zregenerować. Zaczęli więc stosować cudowne ziele oraz jego korzeń (cebulkę) we własnej kuchni.
Czytaj także: Byłam w magicznym lesie. We mgle zniknęłam w pół minuty
Czosnek niedźwiedzi w kuchniach regionalnych
Charakterystyczny zapach oraz smak zarówno liści, kwiatów, jak i cebluli, sprawiły, że czosnek niedźwiedzi jest bardzo chętnie wykorzystywany w tradycjnych kuchniach regionalnych. Robi się z niego marynaty do mięs, posiekane, świeże liście i kwiaty dodaje się do twarożków i past kanapkowych, stosuje się go również jako wypełnienie wypieków typu tarty, quiche czy wytrawne bułeczki, a znawcy tematu wytwarzają z niego wyjątkowe pesto.
Czosnek niedźwiedzi jest niezwykle popularny na Bałkanach, gdzie można go spotkać na każdym kroku. Gęsto porasta tamtejsze lasy, a jako przyprawa i składnik dodawany jest do bardzo wielu tradycyjnych dań - zwłaszcza na terenie Czarnogóry.
W naszym kraju duże siedliska czosnku niedźwiedziego spotyka się głównie w Sudetach, Karpatach i na Pogórzu.