Wojna domowa trwa od 2,5 roku. "Skradziono wiele artefaktów, które są dla nas bardzo ważne"
Bilans strat przeraża. Konserwatorzy dzieł sztuki oraz muzealnicy szacują, że w trwającej od blisko 2,5 roku wojnie domowej w Sudanie zaginęło ok. 4 tys. dzieł sztuki. - Skradziono wiele artefaktów, które są dla nas bardzo, bardzo ważne - powiedziała Rehab Kheder Al-Raszid, która stoi na czele komisji powołanej do oceny zniszczeń i zabezpieczenia muzeów oraz stanowisk archeologicznych w prowincji Chartum.
Wojna domowa w Sudanie trwa od kwietnia 2023 r.
Najtragiczniejszymi skutkami wojny domowej, która od ponad dwóch lat toczy się w Sudanie, są jeden z największych kryzysów humanitarnych na świecie oraz straty w ludności. To jednak nie wszystko. Konflikt doprowadził do zaginięcia ok. 4 tys. zabytków. Jak podają konserwatorzy i muzealnicy, zbiory zniknęły zarówno z Muzeum Narodowego w Chartumie, jak i z placówek w innych regionach kraju, w tym w Darfurze. W samych miastach Nijala i Al-Dżunajna zaginęło ok. 700 eksponatów.
Skala strat w sudańskich muzeach
Obecnie pracownicy Muzeum Narodowego w Chartumie próbują odzyskać i odrestaurować to, co udało się odnaleźć w gruzach. Komisja powołana do oceny zniszczeń i zabezpieczenia stanowisk archeologicznych w prowincji Chartum podkreśla, że sytuacja jest bardzo trudna. - Muzeum zostało bardzo zniszczone. Skradziono wiele artefaktów, które są dla nas bardzo, bardzo ważne - powiedziała Rehab Kheder Al-Raszid, cytowana przez agencję Reutera.
Wśród najbardziej dotkniętych miejsc znalazła się świątynia Horusa z twierdzy Buhen, zbudowana przez królową Hatszepsut. Obiekt ten został poważnie uszkodzony podczas obecnego konfliktu, a próby jego rekonstrukcji napotykają na poważne ograniczenia finansowe. - Dysponujemy bardzo ograniczonymi środkami - zaznaczyła Al-Raszid w rozmowie z agencją Reutera.
Konkurencja dla PKP. "Przebojem wdarł się na polski rynek"
Znaczne straty poniosło także Muzeum Pałacu Republikańskiego w Chartumie. Warto wspomnieć, że w wyniku ostrzału w Al-Dżunajnie zginął dyrektor tamtejszego muzeum, a wiele eksponatów prawdopodobnie wywieziono poza granice kraju. Koszty renowacji i zabezpieczenia muzeów w Sudanie mogą sięgnąć nawet 100 mln dolarów, co przekracza możliwości finansowe państwa.
Wyzwania dla ochrony dziedzictwa
Sudan, obok takich krajów jak Irak, Syria, Libia czy Egipt, należy do państw, gdzie przemyt zabytków jest szczególnie nasilony. Najcenniejsze kolekcje zgromadzono w Chartumie, dokąd w latach 60. XX wieku przeniesiono wiele świątyń i artefaktów z Egiptu, w związku z budową Wielkiej Tamy Asuańskiej.
Przed wybuchem konfliktu w kwietniu 2023 r. w Sudanie działało około 45 misji archeologicznych. Obecnie wszystkie zostały zawieszone.
