Zagadkowe budowle w sercu polskiego miasta. Prawdopodobnie są starsze, niż sądzono

Historia ośmiu budowli, znajdujących się w samym sercu jednego z miast na zachodzie Polski, do dziś nie jest jasna. Niezwykłe zdobienia oraz zagadkowa nazwa wzbudzają ciekawość zarówno turystów, jak i niektórych mieszkańców.

Kamienice Śledziowe znajdują się tuż obok ratusza w LegnicyKamienice Śledziowe znajdują się tuż obok ratusza w Legnicy
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Legnica to nieduże miasto z niezwykle ciekawą i bogatą historią. Znajduje się w województwie dolnośląskim, na Równinie Legnickiej. Jest malowniczo otoczone dwiema rzekami – Kaczawą i Czarną Wodą.

Na terenie Legnicy na turystów czekają liczne zabytki, w tym chyba najbardziej znane Kamienice Śledziowe, nazywane także Śledziówkami. Jest to zespół ośmiu trzykondygnacyjnych kamienic zlokalizowany w samym centrum miasta, tuż przy Starym Ratuszu. Sprawdźmy, dlaczego Kamienice Śledziowe wzbudzają taki zachwyt w turystach i czemu zawdzięczają swoją, jakby nie było, dość niecodzienną nazwę!

Kamienice Śledziowe i ich historia w dużym skrócie

Kamienice Śledziowe są jednym z najbardziej znanych zabytków Legnicy. Mieszczą się na rynku głównym w miasteczku i stanowią zespół renesansowych i klasycystycznych kamienic, których początki są przez historyków datowane na XVI w. Pierwsza wzmianka o nich pojawia się w źródłach z 1574 r., co daje pewność, że w II połowie XVI w. kamieniczki już istniały.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Polskie miasto przyciąga turystów. "Jest atrakcyjne przez cały rok"

Według niektórych badaczy, historia legnickich kamieniczek jest znacznie dłuższa – wiele bowiem wskazuje, że sięga jeszcze czasów średniowiecznych. Dzisiejsze renesansowe kamieniczki miały powstać na fundamentach starej gotyckiej zabudowy Legnicy, która istniała kilka wieków wcześniej. Pozostałości po średniowiecznych budynkach można zaobserwować na niższych kondygnacjach budowli.

Kamienice Śledziowe nie są jednorodne pod względem architektonicznym. Dwie z nich posiadają renesansowy charakter, a cztery odrestaurowano na przełomie XVIII i XIX w. już w stylu klasycystycznym. Dwie środkowe kamieniczki posiadają natomiast na swoich fasadach coś zupełnie wyjątkowego, co przyciąga wzrok przechodniów, a także wzbudza sporą ciekawość u historyków i znawców sztuki.

Filigranowe kamieniczki mimo wspólnej nazwy różnią się od siebie wyglądem i charakterem
Filigranowe kamieniczki mimo wspólnej nazwy różnią się od siebie wyglądem i charakterem © Adobe Stock | KL

Co wyjątkowego kryją centralne Kamienice Śledziowe?

Kamienice Śledziowe zachwycają nie tylko swoją charakterystyczną i unikalną architekturą, której oryginalność jest efektem licznych przebudów i modyfikacji, jakim ich fasady były poddawane z biegiem lat. Tym, na co warto zwrócić szczególną uwagę, jest przede wszystkim sgraffito z wizerunkami książęcych herbów, które zdobią dwie środkowe kamienice. Sgraffito to technika, w której co najmniej dwie warstwy tynku nakłada się na ścianę. Następnie warstwę wierzchnią, gdy jest jeszcze świeża, zeskrobuje się, aby odsłonić kolor warstwy poniżej.

W centralnym punkcie jednej ze środkowych kamienic znajduje się medalion z tarczą herbową księstwa legnicko-brzeskiego, z motywem orła piastowskiego i szachownicy. Tarcza jest zwieńczona klejnotem, a po obu stronach herbu znajdują się kolejne dwa medaliony. Pierwszy z nich przedstawia uzbrojonego mężczyznę z profilu, a drugi profil kobietę w czepcu - także z profilu.

Nie wiadomo, kogo przedstawiają te wizerunki – być może jest to para książąt piastowskich: Henryka IX i Zofii Hohenzollern. Najwięcej wątpliwości budzi jednak nie tyle sama tożsamość postaci, lecz fakt, dlaczego wizerunki książąt znalazły się na budynkach należących do mieszczan? Najbardziej prawdopodobna wydaje się więc wersja, że są to po prostu postaci fikcyjne, które symbolicznie umieszczono na fasadzie kamienicy.

Na kamieniczce tuż obok umieszczone są natomiast kolejne trzy medaliony. W centralnym punkcie znajduje się tarcza herbowa księstwa legnicko-brzeskiego, tym razem już pozbawiona dodatkowych zdobień. Na lewo od niej znajduje się tarcza księstwa legnickiego z orłem piastowskim, a na prawo tarcza herbowa z szachownicą – motywem księstwa brzeskiego. Tym razem symbolika sgraffio jest oczywista, gdyż odnosi się po prostu do heraldyki.

Skąd wzięła się nazwa Kamieniczek Śledziowych?

Najwięcej ciekawości wzbudza jednak nie tyle sama historia Kamieniczek Śledziowych i kontrowersje naukowe wokół zdobiących je sgraffio, lecz sama nazwa tych budowli. Trzeba bowiem przyznać, że w dzisiejszych czasach może ona wzbudzać rozbawienie.

Otóż wyjaśnienie nazwy Śledziówek jest dość proste i oczywiste – pochodzi ona od kramów kupców i handlarzy śledziowych, które w średniowieczu prawdopodobnie znajdowały się właśnie w tym miejscu. Także i sama nazwa potwierdza więc znacznie dłuższą, niż ta odnotowana w oficjalnych źródłach, historię słynnych legnickich Kamienic Śledziowych.

Wybrane dla Ciebie
Dramatyczna akcja na basenie. Wyciągnęli z wody nieprzytomne dziecko
Dramatyczna akcja na basenie. Wyciągnęli z wody nieprzytomne dziecko
Strzał w dziesiątkę na grudzień. "Jeden z najbardziej magnetycznych kierunków"
Strzał w dziesiątkę na grudzień. "Jeden z najbardziej magnetycznych kierunków"
O Malborku będzie głośno. Na zamek wróci bezcenne dzieło
O Malborku będzie głośno. Na zamek wróci bezcenne dzieło
Ze szlaków zniknęły ważne urządzenia. Park narodowy apeluje do turystów
Ze szlaków zniknęły ważne urządzenia. Park narodowy apeluje do turystów
Nietypowa interwencja policji. Chodzi o psa, który jeździł koleją
Nietypowa interwencja policji. Chodzi o psa, który jeździł koleją
RegioJet zareagował na krytykę. "Niektóre procesy nie przebiegają tak szybko, jak byśmy sobie życzyli"
RegioJet zareagował na krytykę. "Niektóre procesy nie przebiegają tak szybko, jak byśmy sobie życzyli"
Polskie Los Angeles. Śpiewał o nim Marek Grechuta
Polskie Los Angeles. Śpiewał o nim Marek Grechuta
Nagranie z drogi do Morskiego Oka. "Najwyraźniej terenu już mają mało"
Nagranie z drogi do Morskiego Oka. "Najwyraźniej terenu już mają mało"
Wraca austriacki pociąg do Chorwacji. To świetna opcja także dla Polaków
Wraca austriacki pociąg do Chorwacji. To świetna opcja także dla Polaków
Warszawska atrakcja zamknięta na rok. Remont pochłonie fortunę
Warszawska atrakcja zamknięta na rok. Remont pochłonie fortunę
Drugi w Europie. Wyjątkowy park rozrywki powstanie u naszych sąsiadów
Drugi w Europie. Wyjątkowy park rozrywki powstanie u naszych sąsiadów
Na ich widok każdy się odwraca. Niezwykła inicjatywa porusza Trójmiasto
Na ich widok każdy się odwraca. Niezwykła inicjatywa porusza Trójmiasto
ZANIM WYJDZIESZ... NIE PRZEGAP TEGO, CO CZYTAJĄ INNI! 👇