Jeden z najbardziej niesamowitych zamków w Polsce. Miał szklany sufit z widokiem na akwarium
Zamek Krzyżtopór to jedna z najbardziej znanych atrakcji turystycznych województwa świętokrzyskiego. Znajduje się w Ujeździe, niewielkiej, ale bardzo malowniczo położonej miejscowości i wzbudza zachwyt nie tylko w miłośnikach historii.
Zamek, a konkretnie jego ruiny, są świetnie zachowane, przez co bardzo łatwo wyobrazić sobie czasy, kiedy budowla ta była zamieszkana i cieszyła się świetnością. Dziś pozostały po niej jedynie mury, które mają jednak swój nieodparty urok i z pewnością przypadną do gustu każdemu, kto zdecyduje się je odwiedzić.
Zamek Krzyżtopór – krótka historia polskiego palazzo in fortezza
Zamek Krzyżtopór to dawna rezydencja możnego rodu Ossolińskich, która została wybudowana na ich zlecenie. Jest to ogromny, rozbudowany kompleks pałacowy, którego cechą charakterystyczną są jego walory obronne.
Zamek, obok tradycyjnej funkcji mieszkalnej, miał pełnić bowiem także funkcję obronną. Takie budowle z j. włoskiego noszą miano "palazzo in fortezza", co możemy przetłumaczyć jako "pałac-forteca". Moda na budowanie zamków w tym stylu przywędrowała do naszego kraju z Włoch, a innymi przykładami budowli utrzymanych w tych klimatach są m. in. Zamek w Łańcucie i Zamek w Wiśniczu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Sztuka podróżowania - DS4
Szczególnie ciekawie Zamek Krzyżtopór prezentuje się z lotu ptaka. To właśnie z góry doskonale widać jego gwiaździste fortyfikacje, które świadczą o obronnym charakterze budynku. Inicjatorem jego budowy był Krzysztof Ossoliński. Co ciekawe, mimo tego, że był on człowiekiem religijnym, nie stronił także od praktyk z zakresu magii i kabały, którym poświęcał sporo czasu. Jego numerologiczne zainteresowania znalazły odzwierciedlenie także w zamku w Ujeździe. Obiekt posiada bowiem dokładnie 365 okien, 52 komnaty, 12 sal i 4 baszty, których ilość odnosi się odpowiednio do dni, tygodni, miesięcy oraz pór roku.
Zamek powstał w latach 1627-1644 i w swoich czasach był największą budowlą o charakterze pałacowym w całej Europie (wybudowano go jeszcze zanim we Francji powstał Wersal). Przez lata swojego istnienia pałac przechodził z rąk do rąk. Jego obronny charakter przydawał się zwłaszcza w trakcie toczonych na tych terenach konfliktów zbrojnych, którym zamek szczęśliwie się opierał. Niestety do czasu – w 1770 r. został zdobyty i spalony przez wojska rosyjskie, które wspierały zwolenników konfederacji barskiej. Aktualnie Zamek Krzyżtopór jest własnością Skarbu Państwa, a od 2018 r. Pomnikiem Historii.
Adobe Stock Zwiedzanie Zamku Krzyżtopór. Ile kosztują bilety i co warto zobaczyć na miejscu?
Zwiedzanie Zamku Krzyżtopór jest płatne. Bilety kosztują 18 zł (normalny) lub 15 zł (ulgowy). Zwiedzanie zamku jest możliwe zarówno za dnia, jak i w nocy. Za nocne zwiedzanie zapłacimy w wersji standard 35 zł lub 55 zł w wersji premium. Wersja standardowa obejmuje przewodnika, podziwianie iluminacji świetlnej zamku, pochodnie, a także spotkanie z… duchem Białej Damy. Zwiedzanie premium dodatkowo pozwala podziwiać pokaz pojedynku Bractwa Rycerskiego oraz wziąć udział w kursie tańca dworskiego.
Czytaj także: Zamek Czocha. Duchy, czarodzieje i niemieccy kryptolodzy
Zwiedzanie nocne jest możliwe od 1 kwietnia do 30 listopada. Zamek Krzyżtopór jest otwarty dla turystów od 1 kwietnia do 31 sierpnia w godzinach od 8:00 do 20:00, od 1 września do 31 października w godzinach od 8:00 do 18:00, a poza sezonem, w okresie zimowym od 8:00 do 16:00. Wizyta w tym miejscu jest więc możliwa przez cały rok, z wyjątkiem świąt i dni wolnych od pracy. Mimo tego, że z pełnego przepychu pałacu-fortecy zostały jedynie ruiny, warto je zobaczyć i dowiedzieć się ciekawych rzeczy na temat czasów jego świetności.
Podczas zwiedzania Zamku Krzyżtopór możemy zobaczyć m. in. jadalnię oraz miejsce, w którym ponoć znajdował się szklany sufit z widokiem na akwarium pełne egzotycznych ryb, wstąpić do stajni, w której mieściło się aż 300 rumaków (konie miały jeść z marmurowych żłobów), a także zobaczyć podziemne źródełko – podobno wypływająca z niego woda jest nie tylko smaczna, ale posiada także cudowne właściwości zdrowotne.
Zainteresowanie zwiedzających wzbudza także tajemniczy tunel, który miał prowadzić z Zamku Krzyżtopór na oddalony od niego o 20 km zamek w Ossolinie. Z pałacem-fortecą nieodłącznie związana jest także legenda o Białej Damie, której można posłuchać w ramach nocnego zwiedzania z przewodnikiem.