Nudyści na plaży – dlaczego wzbudzają tyle emocji?

Golasy wzbudzają w Polsce mieszane uczucia. Często traktujemy ich jako bezwstydnych, nad wyraz wyzwolonych i zbyt pruderyjnych. Także jako "innych". Dlaczego? Ponieważ mają śmiałość ściągnąć z siebie kawałek materiału w miejscu publicznym?

– Podejście do nagości jest kształtowane przez społeczeństwo, a w Polsce jesteśmy wychowani w dużej restrykcyjności co do ciała i naszą cielesność traktujemy często jako coś grzesznego i zakazanego. Kojarzy nam się z seksem, jest tematem tabu i wzbudza dużo kontrowersji. Sam fakt, że widzimy kogoś bez bielizny na plaży wywołuje niezdrowy dreszczyk emocji. Jednak nagość sama w sobie jest neutralna, bo towarzyszy nam od początku naszego życia – mówi w rozmowie z Wirtualną Polską psycholog i seksuolog Anna Wenta.

Plaże nudystów receptą na kompleksy?

– Żyjemy w czasach wyśrubowanych norm estetycznych, gdzie ciało ma być przede wszystkim szczupłe, zdrowe, piękne i zadbane. Jeśli odstajemy od tego wzorca, to zaczynamy się wstydzić i ukrywać się pod warstwą ubrań. Jestem zdania, że wizyta na plaży nudystów może być doświadczeniem nowym, uwalniającym w jakimś sensie, gdzie wszyscy pokazują się jacy są. Jest tam miejsce i przestrzeń na niedoskonałość. Uczymy się w ten sposób akceptacji własnego ciała. Nie chcę przypisywać temu właściwości terapeutycznych, ale może warto by się znaleźć w takiej sytuacji? – zachęca do podjęcia nietypowego wyzwania Wenta.

Tłumaczy też, że w różnych kręgach kulturowych spotykamy inne podejścia do nagości. Przykładowo w krajach skandynawskich społeczeństwo jest przyzwyczajone do niej i jest czymś powszednim, zwyczajnym i nie postrzega się jej tylko przez pryzmat seksu. Podobnie jest w sąsiednich Czechach, krajach latynoskich i, co ciekawe, w Chorwacji, w której znajdziemy dużo plaż nudystów. Z kolei we Włoszech, kraju katolickim, jest to nieakceptowalne, aby rozebrać się do rosołu.
– Kolega z Italii tłumaczył mi, że wywodzi się to z ich wychowania. Niby na pozór liberalny kraj, a tak naprawdę wszystko robią ukradkiem i w zaciszu swojego domu. Jeśli Włosi chcą się rozebrać, jeżdżą np. do Chorwacji. Polacy też nie są przyzwyczajeni do oglądania rozebranych ciał w sferze publicznej (np. w sanunach). Jak wejdzie golas, to wszyscy się patrzą – mówi ekspert.

Ukradkiem podglądamy golasów

Podobnie jak w saunie, reagujemy na plaży nudystów. Jednak człowiek jak się spojrzy, to ma często poczucie dyskomfortu. Czy powinniśmy czuć się zakłopotani, że zerkamy? A może to nudysta powinien się wstydzić, że nas prowokuje? A na golasa spojrzymy, nawet jeśli jego ciało jest dalekie od ideału...

– Taka sytuacja wywołuje niezdrowe emocje. My czujemy się kiepsko, że patrzymy, wstydzimy się tego, bo mamy wrażenie, że robimy coś złego, a jeśli nudysta zauważy na sobie nasz wzrok, to odnosimy wrażenie, że przyłapano nas na niegodziwym uczynku. W mojej ocenie nagość powoduje zbyt dużo napięcia i uważam, że ani my nie powinniśmy czuć się źle z tym, że podglądamy, ani ta osoba, że jest obserwowana. Nie walczmy z tym i nie obwiniajmy nikogo za rumieniec na twarzy, bo w naszym społeczeństwie, zamkniętym na "te" kwestie, taka reakcja jest zupełnie normalna – tłumaczy seksuolog.

Czy nudysta ma świadomość tego, że ludzie się na niego patrzą? Czy kręci go to, czy irytuje?

– Jest i tak, i tak. Jeśli ktoś ma zapędy ekshibicjonistyczne, to chce się pokazać, bo go to zwyczajnie kręci, że ktoś ukradkiem podgląda. Jednak zdecydowana większość chce się po prostu opalać nago. Lubi to i nie wstydzi się swojego ciała. Czy wiedzą, że mogą być obserwowani? Pewnie tak, ale nie wydaje mi się, żeby było to dla nich większym problemem – ocenia Wenta.

Co z rodzinami, które chodzą razem na plażę nudystów?

– W mojej ocenie patrzymy na zjawisko przez pryzmat kulturowy. A w naszej jest to zakorzenione jako coś intymnego, co należy skrywać. Więc widząc rodzinkę rozebraną do rosołu jesteśmy w szoku, niekiedy zniesmaczeni. Czy taka familia robi coś złego? A może to my w takim momencie zniekształcamy rzeczywistość, obudowując tę sytuację o nasze skojarzenia? Jednak patrząc obiektywnie – co nas tak oburza? Przecież zwyczajnie i legalnie przyszli na plażę, na której mogą być nago – mówi seksuolog.

Ludziom może wydawać się, że skoro pozwalają sobie na taką śmiałość w miejscu publicznym, to co się dzieje w ich domu.

– Nagość kojarzy nam się z seksualnością i że jeżeli cała rodzinka chodzi na plaży nago, to na pewno są skrzywieni seksualnie. A to wcale nie musi iść ze sobą w parze i zazwyczaj rzeczywistość jest zupełnie inna. Okazuje się często, że są to prawi obywatele i osoby konserwatywne w wielu kwestiach – także w sferze seksualności. Jeśli ktoś się nie wstydzi swojej nagości, to ma większą akceptację swojego ciała. Pozwala to takiemu człowiekowi przychylniej patrzeć na siebie i innych. Seksualność jest bardziej uporządkowana, nie jest tematem tabu, co wcale nie musi oznaczać, że jest ona jakaś wybujała – stwierdza Wenta.

Ekspert tłumaczy też, że wychowanie do nagości odbywa się w rodzinie. Jeśli rodzice wstydzili się swojego ciała i uciekali w popłochu gdy ich zobaczyliśmy, najprawdopodobniej my będziemy zachowywać się podobnie. Jeżeli natomiast mieli zdrowy dystans do własnego ciała i naturalnie podchodzili do kwestii nagości, nie będziemy mieli problemu z pokazywaniem jej publicznie.
Schody pojawią się wtedy, gdy trafimy do przedszkola, szkoły, gdzie spotkamy się z innymi systemami wychowawczymi. Może okazać się, że nasze rodzinne zachowania nie są ogólnie przyjętymi i zaczynamy odczuwać wstyd. Jednym słowem kultura ma wpływ na to, jak tę nagość postrzegamy.

– Profesor Czapliński tłumaczy, że to wszystko siedzi w naszych genach. Jako Polacy jesteśmy bardzo konkurencyjni wobec innych oraz wszelkiej inności i każdego, kto odstaje od "normy", najchętniej byśmy zaciukali. Dlatego, że to zagraża naszemu ładowi społecznemu. Taka mentalność folwarczno-pańszczyźniana – komentuje seksuolog.

Podsumowując: plaże nudystów? Jak najbardziej tak! Są legalne i dostępne dla wszystkich. Przebywanie na nich to większa akceptacja własnego ciała i zrozumienie, że przebywanie na niej nie musi wiązać się z seksualnością. Pod drugie - nie powinniśmy wstydzić się tego, że spoglądamy na golasów, ani nudyści nie powinni być zaskoczeni, że się na nich patrzy, bo to naturalna reakcja.
– Pamiętajmy, że plaże nudystów to nie jakiś współczesny wybryk i pokaz ekshibicjonizmu, ponieważ istniały także w PRL-u, choć wtedy były traktowane jako oaza wolności, której w Polsce brakowało – mówi na końcu rozmowy Anna Wenta.