Jak zachować się w meczecie? Polka zdradza szczegóły

Żeby zobaczyć, jak wygląda miejsce, w którym modlą się muzułmanie, wcale nie trzeba jechać za granicę. W Polsce również znajduje się kilka meczetów i ośrodków kultury muzułmańskiej. Informacje na ten temat, wraz z danymi kontaktowymi do zorganizowania zwiedzania, dostępne są chociażby na stronie internetowej Muzułmańskiego Związku Religijnego.

Warto odwiedzić choćby Ośrodek Kultury Muzułmańskiej w Warszawie, który cechuje się przepiękną architekturą, a przemili pracownicy chętnie odpowiadają na wszelkie pytania.

Pamiętaj jednak, że w Polsce muzułmanów jest stosunkowo niewielu, tym samym nie wszystkie meczety są cały czas otwarte. Warto wcześniej zadzwonić lub wysłać maila i umówić się na spotkanie. Fantastyczną okazją do odwiedzenia meczetu są także Noc Muzeów i Noc Świątyń.

W meczecie pamiętaj, że jesteś gościem i takiego też traktowania możesz się spodziewać. Twoja obecność zdecydowanie nikomu nie będzie wadzić, a często spotka się wręcz z entuzjazmem. Muzułmanie w Polsce tak często spotykają się z niechęcią, że doceniają każdą osobę traktującą ich z otwartością i chcącą poznać ich perspektywę.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W krajach niemuzułmańskich centra kultury muzułmańskiej otwarte są najczęściej przez cały dzień, ale najlepiej taką informację zweryfikować na stronie internetowej lub kontaktując się bezpośrednio.

W krajach muzułmańskich godziny otwarcia zależą zazwyczaj od rodzaju meczetu. Jeżeli planujesz odwiedzić typowo turystyczne miejsce, dom modlitwy będzie najprawdopodobniej otwarty przez cały dzień, od pierwszej modlitwy, aż po ostatnią.

Inaczej sprawa ma się w przypadku meczetów nieturystycznych lub w mniejszych miejscowościach. Te najczęściej otwierane są na krótko przed modlitwą i zamykane niedługo po jej zakończeniu.

Jeżeli odwiedzasz meczet w okolicy pory na modlitwę, usłyszysz nawoływanie muezzina, tak zwany Al-Azzan. Wsłuchaj się w słowa, bo brzmią przepięknie, szczególnie w tak wyjątkowym otoczeniu.

Niedługo po nawoływaniu wierni zaczynają gromadzić się na modlitwę, która zazwyczaj trwa nie dłużej niż 10 minut. Wyjątkiem jest modlitwa piątkowa, którą poprzedza khutba, czyli kazanie.

Nie ma jednej, właściwej odpowiedzi na pytanie, czy można obserwować modlitwę. Zawsze warto wcześniej zapytać, chociażby imama – nie spodziewam się jednak, by miał coś przeciwko.

Najważniejszy w tej sytuacji jest szacunek – jeżeli przystaniesz spokojnie w rogu, nikomu nie przeszkadzając, nie hałasując i nie robiąc ostentacyjnie zdjęć, najprawdopodobniej Twoja obecność nie będzie nikomu przeszkadzać. Może jednak wzbudzić zainteresowanie – nie odbieraj tego jednak negatywnie, po prostu dla wielu muzułmanów będzie to niecodzienne doświadczenie.

Meczet to miejsce kultu religijnego, dlatego wymaga przestrzegania pewnych zasad, gdy je odwiedzamy. Bez obaw – nie są one jednak ani skomplikowane, ani trudne do spełnienia. Wynikają ze zwyczajnego szacunku, takiego samego, jak podczas zwiedzania zabytkowych kościołów.

Jeżeli zastanawiasz się nad tym, jak zachować się w meczecie, zapewne pierwszą kwestią, która przychodzi ci do głowy, jest ubiór. Spokojnie – zasady nie są zazwyczaj bardziej restrykcyjne, niż w wielu kościołach i obowiązują zarówno kobiety, jak i mężczyzn, chociaż dla obydwu płci są nieco inne.

Dla mężczyzny T-shirt lub koszula z krótkim rękawem są wystarczające, należy jednak zadbać o to, by spodnie zakrywały kolana.

Nogi i ramiona kobiet powinny być zasłonięte podczas wizyty w meczecie. Na włosy należy narzucić chustę, jednak nie musi ona zakrywać kosmyków tak dokładnie, jak w przypadku modlących się muzułmanek.

Zasady te dotyczą przede wszystkim wizyt w meczetach w krajach muzułmańskich. W wielu miejscach turyści, których ubiór nie jest odpowiedni, otrzymają okrycie.

W meczetach w krajach niemuzułmańskich, bardzo często strój nie stanowi większego problemu. Taką historię, dotyczącą zwiedzania Ośrodka Kultury Muzułmańskiej w Warszawie, można przeczytać na blogu Antypatyczna.

Moją pierwszą myślą jeszcze przed przekroczeniem progu był mój skąpy ubiór. Byłam pewna, że przed wejściem dostaniemy jakiekolwiek chusty, by osłonić ramiona i nogi. Jakie było moje zdziwienie, gdy na zapytanie, czy możemy wejść w takim stroju, usłyszałyśmy odpowiedź: oczywiście. Spodziewając się złowrogich lub natrętnych spojrzeń, zostałam jedynie miło zaskoczona. Ani kobiety w swoich hidżabach, ani mężczyźni, nie zwracali uwagi na nasze odkryte dekolty, nogi czy ramiona. Przynajmniej nie robili tego w tak ostentacyjny sposób, jaki sobie wyobrażałam - opisuje autorka.

Pamiętaj jednak, że zwiedzasz świątynię, która jest istotnym miejscem kultu dla wielu ludzi. Warto zastosować się do zasad i okazać w ten sposób szacunek.

Ale to nie koniec. Przed wejściem na salę modlitw należy zdjąć buty (można zostać w skarpetkach). Z łatwością zorientujesz się, kiedy i gdzie należy to zrobić. Możesz się spodziewać informacji na ten temat, a przed wejściem znajdziesz zazwyczaj także półki na buty. W większych meczetach przegródki są numerowane – nie zapomnij, gdzie zostawiasz obuwie, a jeżeli wolisz wszystko mieć przy sobie, po prostu wykorzystaj swoją torbę. I bez obaw – podłogi we wszystkich meczetach, w których byłam, są bardziej czyste, niż u mnie w domu.

W islamie kobiety i mężczyźni, jeżeli nie są spokrewnieni, modlą się osobno. Z tego powodu w większości meczetów znajdują się dwie sale modlitw – jedna dla pań, druga dla panów. I tutaj uwaga: nie ma problemu, żeby kobieta weszła na salę dla mężczyzn, ale mężczyźni powinni trzymać się z daleka od przestrzeni kobiecej. W meczecie kobiecie jest dane zobaczyć zdecydowanie więcej!

Ale warto wiedzieć, że meczet to nie miejsce na przytulanie czy czułe pocałunki. W islamie rozdział płci jest wyraźny, szczególnie w kontekście modlitwy. Zwiedzając, nie trzymaj osoby przeciwnej płci za rękę, a robiąc zdjęcia z partnerem wewnątrz meczetu, postaraj się unikać intymnych gestów. Byłam świadkiem takiej sytuacji w Abu Dhabi, gdy ochroniarz momentalnie zauważył tulącą się do siebie parę i zwrócił im uwagę. Co ciekawe, byli to muzułmanie – nie ma wyjątków.

Co ważne, jeśli przychodzisz zwiedzać, zachwycać się orientalną architekturą i robić zdjęcia – nie ma problemu. Pamiętaj jednak, że meczet to dla muzułmanów miejsce kontemplacji i wyciszenia. Upewnij się, że tego spokoju nie przerwie nagle rozdzierający dzwonek telefonu, postaraj się też rozmawiać przyciszonym głosem – dokładnie tak, jak podczas zwiedzania zabytkowych kościołów.

Czytaj też: Niezwykłe miejsce w Izraelu. Tu zawsze są tłumy

Co prawda ani jedzenie, ani picie wewnątrz meczetu nie są zabronione - ba - czasami nawet organizowane są spotkania z poczęstunkiem, jednak na co dzień muzułmanie unikają spożywania posiłków w salach modlitw. Zwyczajnie, chodzi porządek. 

Podczas wizyty nie należy też przechodzić przed osobami modlącymi się. Zwróć po prostu uwagę na to, że muzułmanin w trakcie modlitwy kilkakrotnie zmienia pozycje i nie ograniczaj miejsca potrzebnego chociażby do wykonania ukłonu.

Meczety dla większości osób są egzotyką, a pierwsza wizyta budzi obawy. Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że nie wynikają one ze strachu, a z obawy o to, by nikogo nie urazić.

Jak się zachować? Jak się ubrać? Czego nie należy robić? Takich pytań pojawia się mnóstwo i na sam koniec należy je sprowadzić do jednej, uproszczonej odpowiedzi. Pamiętaj, że jesteś gościem w meczecie, a dla zgromadzonych tam muzułmanów jest zupełnie oczywiste, że jako niemuzułmanin nie znasz wszystkich zasad.

Bez obaw – dopóki będziesz odnosić się z szacunkiem do innych i miejsca samego w sobie, nikt nie będzie Cię skrupulatnie rozliczał z etykiety dotyczącej tego, jak zachować się w meczecie.

Czytaj też: Masada i jej tragiczna historia. Woleli śmierć niż niewolę

Lena Khalid - autorka bloga polkanapustyni.pl, muzułmanka i feministka przybliżająca tematy związane z islamem i kulturą krajów arabskich. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, którą pasjonują zagadnienia związane z prawami człowieka i Saharą Zachodnią.