Jest ich ponad 2 tysiące. Wiele tuż przy polskiej granicy

Czeskie zamki zachwycają swoją architekturą i wnętrzami - wiele z nich zachowało się w niemal nienaruszonym stanie. I nie trzeba nawet planować dalekiej podróży, by je zobaczyć - wiele z tych monumentalnych twierdz znajduje się tuż przy polsko-czeskiej granicy.

Zaledwie 15 km od granicy znajduje się jeden z największych i najbardziej okazałych zamków w Czechach. Zamek Frýdlant to prawdziwa perełka! Urzeka swoją wyjątkową architekturą, fascynuje historią, czaruje malowniczym położeniem. Średniowieczna twierdza została wzniesiona w XIII w. na szczycie wzgórza, tuż nad przepływającą u jego stóp rzeką Witka.

Na przestrzeni lat zamek wielokrotnie zmieniał swoich właścicieli, a co za tym idzie był również przebudowywany. I tak zyskał on renesansowy pałac, nowe umocnienia obronne czy kolejne zamkowe skrzydła. Wzrok przykuwa zamkowa fasada, która została ozdobiona techniką sgraffita. Ta metoda polega na nakładaniu kolejnych kolorowych warstw tynku, a następnie wyskrobywaniu wzorów przed utwardzeniem się materiału. W efekcie powstają wielobarwne dekoracje, dające wrażenie trójwymiarowości.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Piękno zamkowych wnętrz podziwiać można już od 1800 r. To właśnie wtedy ówcześni właściciele, ród Gallasów, otworzyli swoje drzwi dla pierwszych turystów. Zwiedzający mogli zajrzeć do wybranych komnat - tak właśnie powstało pierwsze zamkowe muzeum w Europie Środkowej. Dziś Zamek Frydlant zaprasza w swoje progi, w pełni prezentując swój niepowtarzalny urok. Podczas zwiedzania z przewodnikiem podziwiać można reprezentacyjne komnaty, pałacowe pokoje, kaplicę czy zbrojownię.

Niemal po sąsiedzku z Kudową Zdrój, w miejscowości Náchod wznosi się majestatyczny średniowieczny kompleks fortyfikacji połączony z równie imponującą rezydencją. Budowę Zamku Náchod rozpoczęto w XIII w., w strategicznym miejscu przy szlaku handlowym, łączącym ówczesne tereny czeskie oraz niemieckie. Pierwotnie gotycki zamek nabrał bardziej renesansowego, a następnie barokowego charakteru, pod rządami kolejno rodu Smiritzów, a następnie Ottavio Piccolominiego.

By lepiej poznać historię i zachwycić się pięknymi zamkowymi wnętrzami, skorzystać możemy z kilku różnych tras zwiedzania. Jedna z nich zabiera nas w podróż do czasów Piccolominiego. Podczas oprowadzania przewodnik otwiera przed nami kolejne sale reprezentacyjne z przełomu XVII oraz XVIII w., pokazuje kolekcję barokowych gobelinów czy prezentuje księgi w bibliotece. Kolejna trasa ukazuje nam zamkowe oblicze z czasów rodziny Schaumburg-Lippe, czyli ostatnich właścicieli majątku Náchod. Na drugim piętrze podziwiać można XIX-wieczne pomieszczenia z unikalnymi malowanymi stropami belkowymi.

Choć zwiedzenie zamku Náchod odbywa się jedynie w języku czeskim, to dla turystów z Polski przygotowano foldery w naszym ojczystym języku, zawierające wyczerpujące informacje o twierdzy i jej historii na przestrzeni wieków.

Z jednej strony pogranicza mamy Paczków, polskie Carcassonne, a z drugiej urokliwy Javorník, którego ozdobą jest znajdujący się na wzgórzu zamek Jánský Vrch. Historia tego miejsca jest mocno związana z Polską. Zbudowana w XIII wieku przez piastowskich władców twierdza została szybko sprzedana biskupstwu wrocławskiemu i pozostawała w jego rękach aż do 1984 roku!

W XV w. zamek mocno ucierpiał podczas wojen husyckich. Szeroko zakrojona przebudowa nadała mu nowe oblicze i to właśnie wtedy zyskał on swoją nazwę - Wzgórze Jana. To bezpośrednie nawiązanie do Jana Chrzciciela, patrona wrocławskich biskupów. Kolejną metamorfozę zamek przeszedł w XVIII w., kiedy zyskał bardziej barokowy charakter. Zarówno twierdza, jak i miasto stało się wtedy centrum kulturalnym, a w zamkowych wnętrzach gościli i tworzyli znani kompozytorzy i artyści.

Malowniczo położony zamek jest dziś popularnym celem wycieczek mieszkańców południowo-zachodniej Polski. Piękne wnętrza, w których zachowały się oryginalne tapety, zasłony czy elementy dekoracyjne zwiedza się pod opieką przewodnika. Jedną z największych atrakcji jest tu niewątpliwie największa w Czechach kolekcja fajek. Dla odwiedzających przygotowano kilka tras, w trakcie których zobaczyć można reprezentacyjne pomieszczenia, pokoje gościnne, ale też zaplecze gospodarcze z kuchnią, jadalnią dla służby czy mieszkaniem zarządcy.

Nad brzegiem Nysy Łużyckiej, na skalistym wzniesieniu niedaleko miasta Hrádek, dumnie stoi zamek Grabštejn. Został on zbudowany w XIII wieku w jakże strategicznym miejscu - pełnił on funkcję punktu obserwacyjnego na przebiegający tędy szlak handlowy oraz granicę czeską. Również i dziś zamek znajduje się w pobliżu miejsca, w którym spotykają się granice trzech państw – Czech, Niemiec i Polski. Trójstyk podziwiać można nawet z zamkowej wieży!

Na przestrzeni kolejnych stuleci zamek był wielokrotnie przebudowywany. Najpierw zyskał bardziej renesansowe oblicze, ale koleje losu sprawiły, że wpadł w ręce wojsk szwedzkich, które bez skrupułów zburzyły część twierdzy. Prawdziwy rozkwit nastąpił, kiedy trafił on w ręce rodziny Clam-Gallasów. Jej członkowie dobudowali nowy, klasycystyczny pałac, wokół którego zaaranżowano park. Pod ich opieką cały kompleks zamkowy pozostawał aż do 1945 r., gdy został znacjonalizowany. Kolejne mijające lata odcisnęły piętno na zamku, który zaczął popadać w ruinę.

Dopiero pod koniec lat 90-tych XX w. rozpoczęto renowację twierdzy, a dziś podziwiać można tutaj renesansową kaplicę św. Barbary z zachwycającą kolekcją malowideł, piwnice skrywające prawdziwe skarby, jak również apartamenty szlacheckie czy pokoje dla służby. Dla zwiedzających przygotowano kilka tras zwiedzania, podczas których naprawdę można przenieść się w czasie.

Na terenie Czech udostępnionych jest do zwiedzania kilkaset zamków. Każdy z nich ma do opowiedzenia swoją historię, każdy może zachwycić - a to swoim malowniczym położeniem, a to fantastyczną architekturą czy zabytkowymi wnętrzami. Tak wiele z nich leży w zasięgu krótkiej jazdy samochodem od polsko-czeskiej granicy!

Planując podróż szlakiem czeskich zamków, warto też zahaczyć o bajkowy zamek Bouzov, świetnie zrekonstruowane ruiny zamku Helfštýn, zamek Hluboká czy renesansowy zamek Velké Losiny.