Wyjątkowe odkrycie w sercu Warszawy. Znajduje się dwa metry pod ziemią

W Warszawie trwa obecnie budowa placu Centralnego w środkowej części placu Defilad. Podczas robót drogowych, a właściwie odkrywkowych, na miejscu znaleziono pozostałości dawnego śródmieścia, które składało się z gęstej sieci ulic i kamienic. To, co można zobaczyć pod ziemią, jest naprawdę niesamowite.

Jak przekazali przedstawiciele ratusza, trwająca właśnie przebudowa placu Centralnego pozwoliła odsłonić pozostałości starej Warszawy – zarówno tej przedwojennej, jak i powojennej. To pierwsza od prawie 70 lat okazja, by zajrzeć do centrum Warszawy sprzed 1939 r.

- Witam państwa na skrzyżowaniu ulic Wielkiej i Złotej, dwóch ulic, które nie istnieją dzisiaj na mapach Warszawy, ale istniały tu jeszcze w latach 40. XX w., nim zaczęła się budowa Pałacu Kultury i Nauki - powiedział podczas spotkania z dziennikarzami wiceprezydent Warszawy Michał Olszewski. - Od kilku tygodni na placu Centralnym trwają intensywne prace – wykonawca rozpoczął je od prac odkrywkowych. Widzimy już pierwsze efekty tych prac. Mając jednak świadomość bolesnej historii tego kawałka Warszawy podczas II wojny światowej i po niej, chcemy wraz z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków wypracować rozwiązanie, które pozwoli nam zachować jak najwięcej fragmentów dawnego miasta w przyszłym zagospodarowaniu placu Centralnego – mówił Olszewski.

Pałac Kultury i Nauki i jego otoczenie powstały na terenie 50 hektarów pomiędzy Alejami Jerozolimskimi, Marszałkowską, Świętokrzyską i Emilii Plater. W tym celu w latach 50. XX w. zlikwidowano liczne ulice i pozostałości 80 kamienic. W części przeznaczonej na plac budowy znajdują się fragmenty ul. Chmielnej, Złotej, Siennej, Śliskiej, Pańskiej, Zielnej oraz część Marszałkowskiej. W trakcie budowy Pałacu w całości zniknęła ulica Wielka, biegnąca równolegle do Marszałkowskiej.

Co tam było przed II wojną światową? Na przełomie XIX i XX wieku teren obecnego placu Defilad wypełniały wysokie secesyjne kamienice. Znajdowało się na nim około 180 budynków mieszkalnych.

- W trakcie prowadzonych prac odkryliśmy unikalne fragmenty bruku i dawnej zabudowy – informuje profesor Jakub Lewicki, mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków. - Spodziewaliśmy się tego, bo z zachowanych dokumentów znamy przedwojenną siatkę ulic w tym miejscu i układ budynków. Natomiast zaskoczeniem jest dla nas głębokość, na jakiej trafiliśmy na fragmenty zabudowy – znajdują się one nawet dwa metry pod obecnym poziomem gruntu. Jesteśmy dopiero na początku badań i analiz, ale już dziś mogę obiecać, że dołożymy wszelkich starań, żeby jak najwięcej dowiedzieć się o przeszłości tego miejsca

Czytaj także: Tak się plażowało w Warszawie prawie 100 lat temu. "Niezwykle popularna rozrywka"

Jak zaznaczyli przedstawiciele urzędu, w trakcie prac na dawnej ul. Złotej odsłonięto "pozostałości kamienic, oryginalną nawierzchnię bazaltową, torowisko tramwajowe, a także granitowe krawężniki". - Natrafiono także na starą rozdzielnię elektryczną zlokalizowaną w północno-zachodniej części placu budowy, od strony trybuny honorowej. Znaleziska są – jak w każdym takim przypadku – badane przez archeologów – wyjaśnia Łukasz Puchalski, dyrektor stołecznego Zarządu Dróg Miejskich.

Przedstawiciele ZDM opublikowali informację o wyjątkowym znalezisku na swoim profilu na Facebooku. Informują tam, że planowane jest "zabezpieczanie tzw. trybuny honorowej, w tym jej wnętrza".

- Pomieszczenie jest częściowo zalane. Za czasów PRL mogli się to spotykać partyjni dygnitarze. W latach 90. w tym miejscu działał undergroundowy (dosłownie) klub "Grota" - podkreślają.

Już po zakończeniu dokumentacji, docelowy układ chodników i zieleni na placu Centralnym ma odwzorować sieć dawnych ulic i zarys budynków z 1939 roku.

Czytaj także: Nowa atrakcja w parku pod kopcem Powstania Warszawskiego

Posadzka placu – zaprojektowana przez architektów z pracowni A-A Collective – zostanie ułożona z sześciu rodzajów kamieni. Obrysy dawnych kamienic powstaną z wielkoformatowych płyt kamiennych w różnych wybarwieniach: szarym i czerwonym. Dawne dziedzińce zostaną wybrukowane ponownie wykorzystaną kostką granitową oraz uzupełnione płytami granitowymi z okolic trybuny honorowej. Powierzchnia placu wyniesie około 23 tys. m kw.

Obecnie na powstającym placu Centralnym prowadzone są prace ziemne, w efekcie których powstaną zbiorniki wodne umieszczone ok. siedmiu m pod ziemią. Będą one służyć do zbierania wody deszczowej, przy użyciu której nawadniana będzie nowa zieleń na placu.

Budowa placu Centralnego skoordynowana jest z budową pobliskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Na terenie przyszłego placu w dużej części znajduje się zaplecze MSN. Prace zostały zaplanowane tak, aby ze sobą nie kolidowały.

Źródło: Zarząd Dróg Miejskich Warszawa