Wyjątkowy zabytek Gdańska wciąż niedostępny dla turystów. Końca remontu nie widać

To jeden z najcenniejszych zabytków militarnych Polski i wyjątkowy zabytek sztuki fortyfikacyjnej. Jego nazwa wywodzi się z czasów, gdy ujście Wisły znajdowało się w bezpośrednim sąsiedztwie budowli. Miejsce to stanowiło ważny z punktu widzenia strategicznego teren, skąd można było kontrolować ruch statków w gdańskim pocie. Twierdza Wisłoujście nie może doczekać się końca remontu. Od trzech lat jest niedostępna dla turystów.

Jeden z najcenniejszych zabytków fortyfikacyjnych znajduje się na obrzeżach GdańskaJeden z najcenniejszych zabytków fortyfikacyjnych znajduje się na obrzeżach Gdańska
Źródło zdjęć: © Adobe Stock | Marcin
Katarzyna Wośko

W twierdzy Wisłoujście, oddziale Muzeum Gdańska, od 2021 r. prowadzone są prace konserwatorskie i budowlane, które mają umożliwić zwiedzanie zabytku przez cały rok. Do tej pory twierdza była udostępniana do tymczasowego zwiedzania jako zabytkowe ruiny, jednak osobom zarządzającym zabytkiem zależy, żeby był to obiekt całoroczny - ze stałymi ekspozycjami - i bezpieczny.

Wody niszczyły twierdzę

W ostatnich latach coraz większym problemem twierdzy Wisłoujście stawały się wody gruntowe, które przedzierały się przez nieszczelne zabezpieczenia fundamentów.

W ramach prac konserwatorskich zakończono jak dotąd etap obejmujący m.in. wprowadzenie izolacji, która chroni obiekt przed naporem wód.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jedna z najważniejszych imprez w Polsce. "Turystów nie brakuje"

Nad charakterystycznym Wieńcem, okrągłym murem otaczającym białą wieżę, zbudowano zadaszenie. To jedna z najbardziej widocznych zmian w tym militarnym zabytku. Wieniec znajduje się w sercu dawnego Fortu Carré.

Pierwotnie, w XVI w., był to mur okalający wieżę, z dwoma rzędami okien umożliwiającymi ostrzał artyleryjski. W XVII w.. Podczas rozbudowy fortyfikacji okna na dolnych kondygnacjach zamurowano, a na zewnątrz muru wybudowano kamieniczki z przeznaczeniem na kwatery mieszkalne. Te ostatnie otrzymały nową, nawiązującą do historycznej, stolarkę okienną oraz XVII-wieczne kolory. Wewnątrz kwater zaplanowano sale warsztatowe oraz sale wystawiennicze.

Ciągle jest wiele do zrobienia

Muzeum Gdańska realizuje także dwie inwestycje na Szańcu Wschodnim. Trwają prace rewaloryzacyjne tzw. koszar napoleońskich, w których powstanie Centrum Archeologiczno-Turystyczne oraz tzw. hangaru uniwersyteckiego - przejętego od Uniwersytetu Gdańskiego. W nim znajdzie się jeden z największych, bo 3-metrowy, model okrętu św. Jerzy, sala wystawiennicza, punkt recepcyjny oraz toalety i pomieszczenia sanitarne. Trzecią z inicjatyw będzie całoroczna ścieżka plenerowa, która zwrócić ma uwagę na najważniejsze elementy krajobrazu, w tym prochownie.

Widok na twierdzę Wisłoujście z lotu ptaka. Stan sprzed remontu
Widok na twierdzę Wisłoujście z lotu ptaka. Stan sprzed remontu © Adobe Stock | Krzysztof Nahlik

W twierdzy jest jeszcze wiele do zrobienia. Otwarcie obiektu planowane jest jednak na 2024 r

Brakuje pieniędzy

Przez wiele dziesięcioleci nie było środków, by przywrócić twierdzy Wisłoujście dawną formę. Miasto wnioskowało o dofinansowanie remontu obiektu, jako pomnika historii w ostatniej edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Jednym z projektów była odbudowa barokowego hełmu wieży z 1721 roku. Żaden ze zgłoszonych przez miasto wniosków nie został rozpatrzony pozytywnie.

- Etap prac, które udało się już zrealizować, to koszt około 30 mln zł, z czego ponad 25 mln zł to pieniądze pochodzące z Unii Europejskiej, będące w dyspozycji marszałka województwa pomorskiego. Pozostałe ponad 4 mln złotych to wkład miasta Gdańska - mówiła Aleksandra Dulkiewicz podczas konferencji prasowej zorganizowanej w twierdzy w środę 2 sierpnia.

- Każdy, kto wpływa do Gdańska od strony zatoki, w pierwszej kolejności zwraca uwagę na Zakręt Pięciu Gwizdków i pomnik poświęcony obrońcom Westerplatte. Tuż za Westerplatte Gdańsk wita twierdzą Wisłoujście - podkreślił Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. - Czekam na kolejne etapy rewaloryzacji i moment, kiedy będziemy mogli przywitać tutaj mieszkańców Gdańska, Pomorza oraz turystów. Twierdza Wisłoujście to ważny zabytek i część naszego dziedzictwa kulturowego. Nie tylko Gdańska, ale całego Pomorza - dodał.

Wybrane dla Ciebie
Niezwykłe odkrycie archeologów. Znalezisko ma blisko 3 tys. lat
Niezwykłe odkrycie archeologów. Znalezisko ma blisko 3 tys. lat
Nowa atrakcja w polskich górach właśnie została otwarta. Hit tegorocznej zimy?
Nowa atrakcja w polskich górach właśnie została otwarta. Hit tegorocznej zimy?
Boom na Polskę. Ogromny wzrost liczby turystów w okresie świątecznym
Boom na Polskę. Ogromny wzrost liczby turystów w okresie świątecznym
Pobili się o fale. W ruch poszły kamienie
Pobili się o fale. W ruch poszły kamienie
Przeczesują wody Atlantyku od czterech dni. Turysta wypadł ze statku
Przeczesują wody Atlantyku od czterech dni. Turysta wypadł ze statku
Coraz tłumniej przyjeżdżają do Polski. "Odkrywają nasz kraj na nowo"
Coraz tłumniej przyjeżdżają do Polski. "Odkrywają nasz kraj na nowo"
Skontrolowali pływające hoteli w Egipcie. Aż osiem nie nadawało się do wypłynięcia
Skontrolowali pływające hoteli w Egipcie. Aż osiem nie nadawało się do wypłynięcia
Lawina rezerwacji przez... pierwszy śnieg. W tym terminie nie ma już prawie żadnych miejsc
Lawina rezerwacji przez... pierwszy śnieg. W tym terminie nie ma już prawie żadnych miejsc
"Trupia Czaszka" na sprzedaż. Licytacja od 4,5 mln zł
"Trupia Czaszka" na sprzedaż. Licytacja od 4,5 mln zł
Najbardziej odizolowany "Pępek Świata". Odkryto nowe fakty o słynnych rzeźbach
Najbardziej odizolowany "Pępek Świata". Odkryto nowe fakty o słynnych rzeźbach
Tak świętują Andrzejki na Kanarach. Nietypowe tradycje
Tak świętują Andrzejki na Kanarach. Nietypowe tradycje
Nietypowa akcja ratunkowa. Ze świątecznego wydarzenia uciekł renifer
Nietypowa akcja ratunkowa. Ze świątecznego wydarzenia uciekł renifer
ZATRZYMAJ SIĘ NA CHWILĘ… TE ARTYKUŁY WARTO PRZECZYTAĆ 👀