Tirana

Tirana jest stolicą Albanii, a także centrum kulturalnym i ekonomicznym kraju. Miasto istnieje od 1614 roku; demonstracje przeprowadzane w Tiranie wpłynęły na ostateczne obalenie komunizmu w Albanii w 1991 roku.

Tirana – położenie

Tirana znajduje się w centralnej części Albanii, wysunięta nieco na zachód, w odległości ok. 32 km od morza. Tiranę otaczają wzniesienia, na wschód znajduje się góra Dajti (która należy do Parku Narodowego Dajti), a na północnym zachodzie można dostrzec w oddali Morze Adriatyckie. Tirana leży 700 km na północ od Aten, 290 km od Skopje i 250 km od Podgoricy.

Tirana – informacje ogólne

Tirana została założona w 1614 roku, obecnie zajmuje powierzchnię ok. 42 km². Tirana znajdowała się pod okupacją włoską w czasie II wojny światowej, a później do roku 1991 roku w Albanii panowały rządy komunistyczne.

Tirana – klimat

W Tiranie panuje klimat śródziemnomorski, podobny do tego w Grecji i Chorwacji. Miasto uznawane jest za jedno z dziesięciu najbardziej słonecznych w Europie. Lata w Tiranie są gorące, temperatury sięgają 30 stopni Celsjusza, a zdarzają się też fale upałów, gdy temperatury dochodzą do 40 stopni.

Zimy są dość łagodne, temperatura rzadko spada poniżej zera, ale dość często zdarza się śnieg, który jednak szybko topnieje. Najniższe opady w Tiranie występują od czerwca do września.

Tirana – kiedy jechać?

Najlepszy czas na zwiedzanie Tirany to wiosna – w maju temperatury w ciągu dnia osiągają 12–23 st. C. Dobrym czasem na wycieczki piesze lub rowerowe jest również wiosna, a także jesień, gdy nie jest upalnie jak latem, a dzień w Tiranie jest długi. Jeżeli do naszych planów należy udanie się nad Adriatyk, to woda osiąga temperaturę powyżej 20 st. C. między czerwcem a wrześniem.

Tirana – komunikacja

W odległości 17 km od Tirany znajduje się lotnisko im. Matki Teresy, które jest głównym międzynarodowym portem lotniczym Albanii. Do 2013 roku w Tiranie znajdowała się stacja kolejowa, jednak została zburzona i przeniesiona do Kashar. Na jej miejsce ma powstać nowa.

Sieć kolejowa w Albanii jest słabo rozwinięta, nie ma zbyt wielu połączeń, pociągi nie należą do najnowszych, ale są tanie. Po mieście można poruszać się autobusami, które są najtańszą opcją (20–30 leków). Najpopularniejszym środkiem transportu w Tiranie jest rower.

Tirana – kuchnia

W Tiranie możemy spróbować tradycyjnej kuchni albańskiej, która wiążę się z kulturą bałkańską. Dania kuchni albańskiej są często proste, podstawą są potrawy mięsne z warzywami: pomidorami, ogórkami, oliwkami, papryką. Popularne są też owoce morza. Czego warto spróbować w Tiranie?

• Byrek – typowa przekąska na ciepło; ciasto francuskie nadziewane mięsem, szpinakiem czy serem.
• Kebaby – kebaby w formie pieczonych kiełbasek podawanych z cebula, chlebem i ziołami.
• Musaka – zapiekanka mięsna z dodatkiem warzyw, czasem jaj i ziemniaków.
• Oriz më tamel – pudding ryżowy na bazie mleka owczego.
• Fërgesë – baranina z dodatkiem czosnku i sera feta.
• Birra Tirana – marka piwa, która pochodzi z Tirany.
• Rakija (raki) – alkohol przypominający brandy albo bimber; otrzymywana najczęściej z winogron lub śliwek.
• Skënderbeu Konjak – koniak albański produkowany od 1967 roku.
• Kawa – niezwykle często w Albanii pija się kawę czarną, do której zwykle podawana jest woda.

Tirana – zabytki i atrakcje

• Plac Skanderbega – główny plac w centrum Tirany nazwany nazwiskiem bohatera narodowego Albanii – Skanderberga (Gjergj Kastrioti Skënderbeu). Plac ma 40 tys. metrów kwadratowych, znajduje się na nim pomnik Skanderberga.
• Wieża zegarowa – zbudowana w 1811 roku, ma 35 metrów wysokości, na szczyt prowadzi 90 stopni; w 2016 roku została odnowiona.
• Zamek w Petreli – zamek znajduje się 15 km od Tirany, fortyfikacje w tym miejscu istniały już w V wieku, a w obecnej formie zamek istnieje od XV wieku; wznosi się na skalistym wzgórzu 390 m n.p.m.
• Meczet Ethem Beja – meczet wybudowany w 1823 roku, należy do religijnych zabytków kulturowych Albanii.
• Katedra Świętego Pawła – największa świątynia wyznania katolickiego w Albanii.
• Katedra Zmartwychwstania – katedra należąca do Albańskiego Kościoła Prawosławnego, trzeci co do wielkości kościół prawosławny w Europie.
• Grobowiec Kaplana Paszy – zbudowane na początku XIX wieku mauzoleum jednego z władców Tirany.
• Posąg Matka-Albania – posąg znajduje się na Placu Skanderberga, ma 12 metrów wysokości.
• Dzielnica Ish-Blloku – dzielnica znana jako centrum rozrywki, można tam znaleźć wiele sklepów, restauracji, pubów i kawiarni.
• Park Narodowy Dajti – znajduje się 26 kilometrów na wschód od Tirany, a góra Dajti, u której podnóża leży Tirana, ma 1613 metrów wysokości; na górę można wjechać kolejką gondolową ze wschodnich przedmieść Tirany.
• Narodowa Galeria Sztuki – galeria istnieje od 1954 roku, znajdują się w niej eksponaty sztuki bizantyjskiej i albańskiej pochodzące z XIX wieku i czasów późniejszych.
• Mozaika „Albania” – ruiny dawnego rzymskiego domu z III wieku, na którego miejscu w okolicach V i VI wieku powstała bazylika paleochrześcijańska.
• Muzeum archeologiczne – pierwsze muzeum zbudowane w Albanii po II wojnie światowej.
• Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Tiranie (TIFF) – odbywający się od 2003 roku festiwal filmowy, najważniejsze tego typu wydarzenie w Albanii.