Kraina w kratę. Niezwykłe miejsce przyciąga turystów

Pomorska wieś Swołowo słynie z zabytkowych budowli w czarno-białą kratę. O tym, jak naprawdę powstały owe "zdobienia" i jak wyglądały w przeszłości tradycyjne zagrody można dowiedzieć się w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. Nie ma się co dziwić, że przyciąga ono turystów z całego kraju.

Swołowo wygląda niesamowicie z lotu ptakaSwołowo wygląda niesamowicie z lotu ptaka
Źródło zdjęć: © muzeum.swolowo.pl
Karolina Laskowska

Swołowo leży około 15 km od Słupska. Wioska liczy ok. 200 mieszkańców. Choć z pozoru może wydawać się, że to wieś jak każda inna, to na miejscu czeka jednak kilka niespodzianek.

Pierwsze wzmianki o Swołowie pochodzą z XIII wieku, kiedy to sławieński książę nadał wioskę zakonowi Joannitów. W XV wieku przeszła we własność księcia słupskiego Eryka II, a od XVII wieku była pod zarządem Słupska jako wieś królewska.

Stolica "krainy w kratę"

W krajobrazie Swołowa wyróżniają się charakterystyczne zagrody w czarno-białą kratę. Choć wyglądają jak specjalnie wymalowane, to prawda jest inna. Skąd zatem wziął się ten wzór?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Halo Polacy". Zamieszkała na włoskiej wyspie. "Niczego mi nie brakuje"

W XVIII i XIX wieku na pomorskich wsiach dominowało budownictwo szkieletowe.

W Swołowie, w kwatery drewnianych konstrukcji budynków wstawiano dyle owijane powrósłami słomianymi i oblepiane gliną. Powierzchnię kwater bielono z kolei wapnem na biało, a drewniane belki zabezpieczano czarną smołą. Symetryczna konstrukcja szkieletowa i wypełnienia kwater bielone wapnem spowodowały, że charakterystyczny wzór na budynkach przypomina czarno-białą kratownicę.

Swołowo dzięki zachowanej zabudowie zostało okrzyknięte stolicą "krainy w kratę", której granice są umowne. Podobne zagrody znajdziemy bowiem także w innych miejscowościach na terenie całego Pomorza. Popularnością cieszy się też m.in. skansen w Klukach, ok. 40 km od Słupska.

Zwiedzanie Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie

We wsi znajduje się Muzeum Kultury Ludowej Pomorza - będące oddziałem Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. W jego skład wchodzi m.in. zrekonstruowana zagroda nr 8 należąca dawniej do gospodarza Albrechta, a także zagrody nr 14 i 15.

Jak dowiadujemy się na miejscu, typową czworoboczną zagrodę użytkowali najzamożniejsi mieszkańcy. Składa się z kilku części. Prowadzi do niej usytuowany od strony drogi budynek bramny, a tuż za nim rozciąga się duże podwórze. Po jednej jego stronie mieści się stodoła, a po przeciwnej obora. Całość domyka dom gospodarzy, za którym znajduje się ogród z sadem rozciągającym się do pasa pola.

Na turystów przybywających do Swołowa czekają warsztaty gotowania na kuchni kaflowej oraz zwiedzanie ekspozycji muzealnych przedstawiających życie bogatego pomorskiego chłopa na początku XX w. oraz tradycję warzenia miejscowego piwa. Chętni mogą obejrzeć również stare maszyny i narzędzia rolnicze oraz dowiedzieć się co nieco o zwierzętach gospodarskich.

Dodatkową atrakcję stanowią cyklicznie organizowane dożynki, święto szparagów, jarmarki rękodzieła i lokalnych produktów spożywczych, a także pokazy wypieku chleba według tradycyjnych przepisów czy festyny kulinarne.

Dobrym zwieńczeniem wizyty w Swołowie jest uczta w gospodzie, gdzie serwowane są specjały z gęsiny.

Zabytkowe zabudowania o konstrukcji szachulcowej robią wrażenie
Zabytkowe zabudowania o konstrukcji szachulcowej robią wrażenie © Licencjodawca | Marek Stepniak

Praktyczne informacje o Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie

Trasa zwiedzania trzech zagród we wsi Swołowo zaczyna się od zagrody nr 15. Tam też można kupić bilety wstępu. Bilet normalny kosztuje 21 zł, a ulgowy przysługujący uczniom, studentom, emerytom, rencistom, osobom z niepełnosprawnościami i ich opiekunom 15 zł. Dzieci do siódmego roku życia wchodzą bezpłatnie.

Od września do maja Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie jest czynne od środy do niedzieli w godzinach 10-16, we wtorki w godzinach 10-13 (dzień bezpłatnego wstępu), a w poniedziałki pozostaje zamknięte dla odwiedzających.

Domy w Swołowie robią wrażenie
Domy w Swołowie wyglądają niesamowicie © Adobe Stock

Do urokliwej wioski można dojechać z dwóch stron – drogą Słupsk-Darłowo, skręcając zgodnie z kierunkowskazem na Swołowo i jadąc jeszcze około 1 km lub drogą krajową nr 6 Słupsk – Szczecin – w tym przypadku trzeba skręcić zgodnie z kierunkowskazem 7 km za Słupskiem i jechać główną drogą przez 8 km do celu.

Wybrane dla Ciebie
Najtańsze all inclusive na listopad. Tam się wygrzejesz w świetnej cenie
Najtańsze all inclusive na listopad. Tam się wygrzejesz w świetnej cenie
Zaskakująca moda wśród młodych podróżników. Nie do wiary gdzie śpią, żeby zaoszczędzić
Zaskakująca moda wśród młodych podróżników. Nie do wiary gdzie śpią, żeby zaoszczędzić
Oto miasto z najlepszym jedzeniem na świecie
Oto miasto z najlepszym jedzeniem na świecie
Zabrali 9-miesięczne niemowlę na Rysy. Nie mieli nawet raków. "Szokująca sytuacja"
Zabrali 9-miesięczne niemowlę na Rysy. Nie mieli nawet raków. "Szokująca sytuacja"
Tam opłaca się lecieć. Loty potaniały, a posiłek kupisz od 5 zł
Tam opłaca się lecieć. Loty potaniały, a posiłek kupisz od 5 zł
Polak zatrzymany w Pompejach. Turysta próbował się tłumaczyć
Polak zatrzymany w Pompejach. Turysta próbował się tłumaczyć
Okradali turystów na wakacyjnej wyspie. Policja rozbiła gang
Okradali turystów na wakacyjnej wyspie. Policja rozbiła gang
Pracował na polu, żeby odnowić łąkę. Trafił na wielki skarb
Pracował na polu, żeby odnowić łąkę. Trafił na wielki skarb
Nowy kierunek z Polski. Strzeliste wieżowce i cuda natury. Szykuje się hit
Nowy kierunek z Polski. Strzeliste wieżowce i cuda natury. Szykuje się hit
Podwodna bazylika w Izniku. Szykują tajemnicze miejsce na przyjazd papieża
Podwodna bazylika w Izniku. Szykują tajemnicze miejsce na przyjazd papieża
Trzęsienie ziemi na europejskiej wyspie. Jest na niej czynny wulkan
Trzęsienie ziemi na europejskiej wyspie. Jest na niej czynny wulkan
Imprezowali w schronisku górskim. Sytuacja wymknęła się spod kontroli
Imprezowali w schronisku górskim. Sytuacja wymknęła się spod kontroli