Bałkany

Bałkany są regionem europejskim, który przede wszystkim nawiązuje do państw bałkańskich związanych ze sobą kulturowo i historycznie. Obszar geograficzny tego regionu przypada głównie na Półwysep Bałkański.

Bałkany – położenie

Bałkany są częścią Półwyspu Bałkańskiego, który znajduje się w południowo-wschodniej Europie i graniczy z morzami: Adriatyckim, Jońskim, Czarnym, Marmara i Egejskim. Wysunięta najdalej na południe część Półwyspu Bałkańskiego to Peloponez.

Państwa leżące na Bałkanach to: Albania, Bułgaria, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Grecja, Macedonia, dalmatyńska część Chorwacji, większość Serbii (poza okręgiem Wojwodina) oraz Kosowo. Czasem z Bałkanami kojarzona jest też Słowenia i Rumunia.

Bałkany mapa

Bałkany – klimat

Na północy Bałkanów panuje klimat umiarkowany, ale gdy skierujemy się na południe, zmienia się on w klimat śródziemnomorski, subtropikalny i morski. Te różnice wynikają z wielkości Półwyspu Bałkańskiego, który ma powierzchnię 470 tys. km².

Bałkany – kiedy jechać?

Szczyt sezonu na Bałkanach wypada na lipiec i sierpień, kiedy jest najcieplej i można bez problemu plażować, wszystkie atrakcje są otwarte, ale trzeba liczyć się z tłumami. Dobrym czasem na wyjazd na Bałkany może być wrzesień, gdy sezon się kończy i ludzi jest mniej, a pogoda wciąż powinna być korzystna, z dużą ilością słońca i korzystnymi temperaturami. Najspokojniej na Bałkanach jest w okresie poza sezonem, łatwiej negocjować wtedy ceny, ale trudniej o zakwaterowanie i otwarte miejsca do zwiedzania, a pogoda potrafi być zmienna.

Bałkany – zwiedzanie

W Chorwacji warto udać się na piękne wybrzeża Dalmacji, do Splitu, Dubrownika, Zagrzebia. W Zagrzebiu warto zwiedzić Kościół św. Marka, liczne muzea, Kamienną Bramę, oraz udać się nad Jezioro Jarun. W sierpniu w Dubrowniku odbywa się Letni Festiwal, jedna z największych imprez kulturalnych w Europie.

Czarnogóra oferuje liczne plaże, a Zatoka Kotorska przypomina norweskie fiordy, jest jednym z najpiękniejszych miejsc Bałkanów i wpisana jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W Grecji możemy udać się na Kretę czy Rodos, zobaczyć Akropol, Meteory czy Olimp.

Macedonia szczyci się swoimi walorami przyrodniczymi: można udać się do trzech parków narodowych (Pelister, Mavrovo, Galiczica), zobaczyć jezioro Prespa i Kanion Matki. Do najpopularniejszych turystycznie miast Macedonii należy Skopje, Ochryda i Bitola.

Odwiedzając Bośnię i Hercegowinę koniecznie trzeba się udać do Sarajewa, Mostaru, Wiszegradu (gdzie zobaczymy wpisany na listę UNESCO most Mehmeda Paszy Sokolovicia) czy Travnika.

Serbia jest popularna ze względu na góry, szczególnie Kopaonik, Starą Płaninę i Zlatibor, a centrum serbskiej turystyki stanowi Belgrad.

Kraje bałkańskie

Do krajów bałkańskich zaliczamy:
1. Chorwację - posiadającą wspaniałe wybrzeże oraz setki przepięknych wysp, łącznie jest ich 1246 ale zamieszkanych tylko 47 z nich, największe to Cres, Krk czy Brač.
2. Albanię - piękny kraj posiadający niesamowitą przyrodę i kulturę.

Bałkany – dojazd

Na Bałkany można dostać się samochodem, dojechać autobusem, koleją albo polecieć samolotem. Przejazd samochodem do Zagrzebia w Chorwacji, jednego z pierwszych państw bałkańskich od północy, zajmie około 11 godzin. Autobusy i autokary jadą 17–20 godzin. Dojazd pociągiem na Bałkany wymaga przesiadek i trwa ponad 20 godzin, natomiast bezpośrednie przeloty z Warszawy do państw bałkańskich mogą trwać 2–3 godziny.

Bałkany – kuchnia

Kuchnia bałkańska jest bardzo urozmaicona, ponieważ w jej skład wchodzą produkty i dania popularne w kilku krajach, dlatego wyróżniają się tam zarówno różne dania mięsne i warzywne, ale także potrawy z owoców morza. Czego spróbować?

• Byrek, czy też burek, to nadziewany mięsem lub serem cienki placek z ciasta drożdżowego lub francuskiego. Jest popularny w Albanii, Kosowie i Macedonii.
• Banica jest tradycyjnym bułgarskim daniem – placek z cienkiego ciasta nadziewa się serem sirene.
• Musaka – zapiekane mięso mielone, bakłażany i pomidory. Często podawane w Grecji.
• Boza to napój ze sfermentowanej kukurydzy, pszenicy lub prosa; zawiera minimalną ilość alkoholu (ok. 1%) i jest popularny w Albanii, Bułgarii oraz Macedonii.
• Baklawa to tradycyjny deser nie tylko kuchni tureckiej, ale też bałkańskiej.
• Ajwar to pasta warzywna z bakłażanów, słodkiej papryki i czosnku; charakterystyczną odmianą jest sos macedoński pindżur z pieczonej papryki.
• Kuchnia w Kosowie uległa nie tylko wpływom bałkańskim, ale też tureckim. Popularna jest tam flija, czyli naleśniki przekładane śmietana i kajmakiem; danie to jadane jest też w Albanii. W Kosowie popularny jest też jogurtowy napój ajran, pikantna kiełbasa sujuk, a także sarma, czyli danie przypominające polskie gołąbki, ale wykorzystywane są do niego kiszone liście kapusty.
• Rakija to napój alkoholowy uzyskiwany w wyniku fermentacji owoców (śliwek, winogron, jabłek, pigw, fig, brzoskwiń), po której przeprowadza się destylację. To bałkański napój narodowy.
• W Czarnogórze i Chorwacji podaje się owoce morza, takie jak ryby, mule, kalmary i krewetki.